66
dziesiąty najpowszechniejszą jest epoką początku regularności, nie tylko w Arabii (1), ale i w różnych częściach Afryki (2). U Hebrajczyków czas dojrzałości oznaczony byl prawami w dwunastym roku dla dziewcząt, a w czternastym dla chłopców.
Są nawet przykłady wcześniejszej dojrzałości, widziano w Arabii, w Algierze (3) i na pobrzeżach Malabaru (4), kobićty zaślubione w ósmym lub dziewiątym roku, które wkrótce potem zostały matkami. Za świadectwem Thevenot (5) zdarzały się w Decan kobiety rodzące w ósmym roku. Paxmau widział (6) wesela dziewcząt cztery do sześciu lat mających; wszakże nie można przypuścić izby w tym wieku były dojrzałe; wiadomo ze powszechnym zwyczajem jest w Indyjach zaręczać a nawet zaślubiać dzieci (7); dla tego zdarzają się dziesięcioletnie matki na wyspie Jawie (8) i w Indostauie (9). Wszakże są to dość rzadkie przypadki, uważano bowiem nawet w zimnych okolicach Europy, podobne wyjątki; i tak Haller przytacza Szwajcarki regularne w dw unastym roku (10), a Smellie (11) mówi o kilku angielkach, które zaślubione zostały w tym wieku Zdarzało się nawet w Belgii i Szwajcaryi (12) że dziewięcioletnie kobiety zostały brzemiennemi i porodziły; ależ takich osobliwości nic wnosić nie możua. Wreszcie w Gwinei zawcze-snćiu zespoleniem przyspieszają nastanie regularności u bardzo młodych dziewic. W 1’orto-ReaI i Ardei, małe murzynki przyspieszają sobie ten stan przypuszczeniem żywych mrówek przez rurkę drewnianą: wzbudzona tym sposobem drażliwość sprowadza napływ krwi do rodnych członków (13). Zwyczaj u egipcyjanek i wielu ko-
(1) Niebu hr Deser, de l'Arab., p 101.
(2) Demunet, Afr. frunę. t. II, p. 60; I.abarth, Cntede Guinee, p. 128.; Uist. gener. des uoyages t. IV. p. 112.
(3) Prideaux, V*e de Mahomet, p. 78, Laugier tle Tany, Hist. d Alger, p. 68.
(4) Dellon, Yoyage anx Jndes, tom I. p. 277.
(5) 1'oyages part. V. II. c. XLVIU.
(6) Medicinu Indor. p. 17.
(7) Sonnerat, Yoynge aux Jndes, t. I. p. 118; Co/Iect. ile Thevenot, t. I.
(8) Philos. Transact, n. 243; tudzie/ Raffles Hist. of Jata.
(9) Thevenot, tom III. 1. 1. cli. XXIX; Grose, Voyuget p. 343.
(10) Physiol. elem. 1, XXVII, tom VII, p. 140.
(11) On midwifry p. 107.
(12) Joubert, F.rr. popal., liv. II, ch. II; jako tez Acta heluelica, t. IV, p. 107.
(13) Coutumes et ceremon, relig. de Picart. t. VII, p. 229.