scandjvutmp6301

92

a ponieważ naglćj się tam czuć dają potrzeby, przeto usilnie się tara krząta przemysł. Wychowanie zmierza więcćj do pożytku, aniżeli do przyjemności; dla tego dzieci wychowują się tam w szkole wstrzemięźliwości, skromności i rodzicielskiego uszanowania. Wiejskie i handlowe prace mają należyty szacunek, i doznają zachęty; więcćj tam używają kar hańbiących, aniżeli cielesnych; ludzie prowadzą tam życie pracowite, charakter ich jest otwarty, szczery, przedsiębierczy, władzę znamionuje łagodność, formy grzeczności bywają rubaszne a nawet grube, kobićly pilnują obowiązków domowego gospodarstwa i uważane są jako niższe od mężczyn, widowiska bywają naiwne, proste a czasem dzikie. Napotyka się tara pijaństwo połączone ze wspaniałością, z pewną wspólnością mienia i serca. Wsie bardzićj tam są zaludnione niż miasta; a wreszcie dbałość, porządek, ochędóstwo, panuje w domach. Umysł ludzi nie dość jeszcze wykształcony, zdaje się tam podlegać przesądom, i być nader łatwowiernym. Śpiewy historyczne, których melodyja jest bardzo prosta, nieco sztuk bardzo jeszcze surowych,składają wszystko co można znaleść najprzedniejszego w narodzie.

Wszystkie wymienione rzeczy są z sobą powiązane i mnićj więcej widzieć się dają u ludów pracowitych, ubogich, a to z natu-ralućj przyczyny gruntu, jako to u Szwajcarów, Korsykanów, Szkotów i prawie u wszystkich ludów^r ubogich i górali. W Azyi Druzowie w górach Libanu, mieszkańcy Kaukazu, i t. d. podobne przedstawiają charaktery. Zawsze góry nadawać będą swym mieszkańcom energiczną czynność, wytężać będą ich silę odwagi i śmiałości, skutkiem płonnego gruntu, trudnością utrzymania się, ostrością pór roku lub zmiennością powietrza, rozmaitością położeń, bo wszystkie te przyczyny ćwiczą i koniecznie rozwijają fizyczne i moralne zdolności człowieka Przeciwnie miękki, żyzny, okryty bujną, zawsze zieloną roślinnością grunt równin, pod łagodnćra niebem, regularnie i obficie zaspakajający potrzeby życia za pomocą rolnictwa, będzie zawsze siedliskiem licznych lądowych narodów', podległych dobrze urządzonej administracyi, jak to widzimy w państwach monarcki-cznych, które prędzćj stać się mogą zdobyczą ludów ubogich, niż odważyć się na wielkie i dalekie wyprawy.

Nakoniec, grunty nadmorskie, wodne, przerżnięte kanałami,