95
metańskich, wyłącznie zachowują je dla prawych wyznawców proroka; nie wolno ani chrześcijanom, ani żydom kupować ich w calćm państwie tureckim. Za świadectwem najnowszych badaczów Les-gianki o wiele jeszcze przewyższać mają inne pięknością; ale przy tern wszystkim nie śmielibyśmy zapewniać iżby najczystsze były ich obyczaje. Powiedziano nawet, że wszystkie te piękno-kobiece kraje są wielkim domem azyjatyekiego nierządu. W krajach zamieszkałych przez te piękne kobiety, nie widać ani jednej twarzy brzydkiej, nawet pomiędzy mężczyznami; ale tamtejsze kobiety są wielce zalotne, a mężowie mało zazdrośni. Kzecz osobliwsza, że tak piękny lud właśnie otaczają najszpetniejsi na ziemi mieszkańcy, kałmuki, Tatary nogajskie z przypłaszczonym nosem, wysta-jącemi kośćmi policzkoweini, oddalonemi od siebie oczyma, ze śuiadą cerą ciała. Tymczasem klimat, grunt, pokarmy wszędzie są jednakie; ale rassa wcale inna, albowiem Kałmuczanki niemniej straszne są jak ich mężczyźni; ich pierś wisząca, miękka jak rzemień z wielką jak węgiel czarną, brodawką; usta niemal od ucha do ucha szerokie, cera prawie koloru sadzy, oczy kozfc ukośnie otwarte, nos przygnieciony, tak iż same tylko widać otwory nozdrzy; wargi grube, policzki nadęte, wystające, włos twardy, czarny do końskiego podobny; małego są wzrostu i zawsze chude. Ale za to nic milszego nad Czerkieski. Najdelikatniejsza i najbielsza skóra na ciele, piękne, błękitne oczy, blond, w loki się zwijające włosy; doskonała pierś, giętka, zgrabna kibić, najpowabniejsze zarysy członków, czarujący glos, uajroskoszniejsze spojrzenie, najlżejszy ruch, wszystko w tych miłych kobietach zachwyca (I). Ale nie trzeba się ich pytać ani o polerowne wychowanie, ani o przystojne obyczaje ucywilizowanych narodów. Natura wszystkie wprawdzie zlała na nie dary, ale ucisk i łupieztwa, zwykły stan i zatrudnienia owych ludów, jakby uwzięły się poniżyć moralność tych przedzi-
(lj Chardin, Totjugt tu Peru t. I, p. 171. Bogaci Peraouie awą więktzą od ubogich piękność winni tg azczególniej częatazemu miętzatiiu się z kobietami czerkietkiemi, kntzy-aiirakiemi i innemi znmieazkująrrmi dawną Kolchidę. Guehrowie czyli parafa, dawni Peraowie, z trkly Zurnaatra, którzy podobnie jak żydzi, żenią aię z w lotnej knaty kobietami, tą brunatni i bardzo szpetni: widzimy także ze i żydzi europejaty Bardziej aż śniadzi niż ludy między któremi oni żyją; jeat to mocny dowód przeciwko tym którzy czarny kolor murzynów przypiaują jedynie upałowi i światłu.
15
Virtj Wsi. Nut., V. J.