071

Pr. jbiur (><1 rrd. pi>4.dr.hib.J. K. ?K>lK>W(kKgi> *(V stawy    Vimm iiKtt. IshN 8S-2O4-M22-0Cby TCf

jednak ze względu na dużo większy powieizchmę skóry, wchłanianie pizez warstwę komórek naskórka < transport transcpidcrmalnyl stanowi główny sposób przenikania ksenobiotyków do organizmu.

Rysunek 3.5

\ ■ MeazaK_/ •sSofosy \	1. \J / \			1
		/			nr.-fw v c X r. te Z
/ l \ Gi jcz-jI / £0.2V/V V.	/ ^Vy .'i^1.	/K i i: ^1			r	HizezciS rj igrjcz:! .;-:T, if.

(3

Schemat mechanizmu wchłaniania pizez skórę. Transport: A - transfolikulamy, 8 - Iranscpirtermalny

Najtrudniejszą do pokonania przeszkodą dla wody i ksenobiotyków wnikających przez skóię jest zrogowaciała zewnętrzna warstwa naskórka, zwana po łacinie stratom corneum Jest ona zbudowana z kilku warstw suchych, płaskich kcratynocytów Nic jest ona unaczymona ani nic odbywają się w niej żadne przemiany metaboliczne. Warto jednakże pamiętać, żc już w następnej, wewnętrznej warstwie naskórka odbywają się liczne przemiany metaboliczne i ntogą w niej zachodzić biotransformacjc kseno-biotyków

Substancje chemiczne, wnikając do organizmu przez warstwę rogową stratom corneum, przechodzą pasywnie przez szereg warstw komórek. Istota tego procesu jest różna dla różnych rodzajów ksenobiotyków. Zakłada się. żc substancje polarne przenikają do wnętrza komórki przez włókna (mikro-filamcntyl białkowe, podczas gdy substancje mcpolamc przez matryce (obszary) lipidowe w błonic komórkowej. Uwodnienie stratom corneum powoduje, żc substancje polarne łatwiej przezeń przenikają. Elektrolity wnikają do organizmu głównie w postaci niejonowej, a więc przenikalność przez skórę zależy od pH działającego na mą roztworu. Wiele substancji lipofilowych. takich jak telrachlorck węgla i związki fosforoorganiczne, bardzo łatwo przenikają pizez stratom corneum. Wstępne potraktowanie skóry takimi rozpuszczalnikami, jak sulfotlcnck dimetylowy (DMSO). metanol, etanol, heksan, aceton, a w szczególności mieszanina chloroformu i metanolu powoduje znaczny wzrost przepuszczalności skóry. Efekt ten polega zapewne na usunięciu lipidów z naskórka, co powoduje zmianę jego struktury

3.4. WCHŁANIANIE PRZEZ SKÓRĘ 71