1

P

Iquj:

r

Al

nr składników odżywczych przewidują spożycie wystarczające na pokrycie zapo trzebowania 97,5% osób zaliczanych do danej grupy (punkt C). Ten rodzaj norm służy do oceny sposobu żywienia.

W krajach zachodnich ten ostatni rodzaj norm określa się jako zalecani• dzienne spożycie lub zalecana dzienna podaż (.Recommended Dietary Intakcs — RDI lub Recommended Dietary Allowances — RDA). W 1992 roku zespól ekspertów Unii Europejskiej zaproponował zmianę tego określenia na wzorca we spożycie dla grupy (.Population Reference Intake — PRI), aby podkreślić, ze ten rodzaj norm jest odpowiedni dla grup ludności, zaś w mniejszym stopniu dla pojedynczych osób. Niekiedy stosuje się też normy dla składników odżywczych (bez energii) określane jako najniższe (minimalne) dopuszczalne spożycie (Lowr.i Threshold Intake — LTI), którym na wykresie odpowiada punkt A. Określa11 one poziom spożycia, poniżej którego prawie u wszystkich osób w danej grupl* (tj. u 97,5 % grupy) może powstać ryzyko stanu niedożywienia. Oprócz tego istnieje jeszcze termin bezpieczny zakres spożycia (Sąfe Rangę of Inlahc), wprowadzony przez grupę ekspertów FAO/WHO w 1985 roku w triu określenia przedziału spożycia składników odżywczych, w którym przy doli" i jego granicy nie ma ryzyka niedoboru, a przy górnej — ryzyka nadmi.nu

dobowe spożycie składnika odżywczego, które z dużym prawdopodobni stwem nie powoduje niekorzystnych objawów zdrowotnych u prawic ws/yfl kich osób (97,5%) zaliczanych do danej grupy, i ma podobny cliai.d k• jak termin dopuszczalne dzienne pobranie substancji przez człowieka (Acci'piaim Daily Intake — ADI) stosowany w toksykologii.

Obok wspomnianych norm żywienia istnieją w Polsce tzw. mu my wyżywienia (inaczej wzorcowe racje pokarmowe). Są to zestawy produktu# spożywczych w gramach na osobę, których spożycie gwarantuje pokiyMjj norm żywieniowych. Zostały one opracowane dla tych samych grup ludm* h co normy żywieniowe, z uwzględnieniem różnych poziomów ekonomii mili tzn. spożycia tańszych lub droższych produktów (p. rozdz. 6.4).    JH

W połowie lat 90. w krajach zachodnich pojawił się jeszcze jeden In mm łączony z normami żywienia, najwyższy tolerowany poziom spożycia (lolciahl, Upper Intake Leuel — UL). Termin ten określa najwyższe indywidualne

6.2.4. Normy żywieniowe w Polsce i Unii Europejskioj

. i ,

Ul

Normy żywieniowe opracowane w Polsce i innych krajach, jak równic, międzynarodową, różnią się zakresem podawanych składników od/\\\'Vy$| sposobem podziału ludności na grupy, uwzględnieniem różnej',o inipn aktywności fizycznej itp. W załączonym spisie piśmiennictwa ino n.i .uhIm

pozycje zawierające przegląd różnych norm żywieniowych. W .....u Nył|j

podręczniku ograniczono się do przedstawienia norm opracowanych u buli w lalach 1969 i 1994 oraz norm Unii Europejskiej z 1992 roku Nomu. p ¹ i i z roku 1969 wybrano z uwagi na lo, że zostały one zatwierdzone w 197-1 i->l ii |iiJ| Ministra Zdrowia i ()pieki Społecznej do stosowania w zakładat h pi<>\viid#ł|B całodzienne wyżywienie zaś pozostałe dwie normy z. uwagi na tell d OmIum

"c

"O

03

(/)

o

Cd

E

cd

O)

i-.

0

c

0

-C

O

o

Ctf

D

O

0

O

•N

0'

O

0

C

0

O

cd

£

O

_C

O

>.

-J-r-

0

O

Sw.

o

■0

-Q

'O

0

O

0

0

*0

0

0

CL

O

i_

D

LU

c

0

_0

O

CL

0

£

O

c

0

£

•N

>,

E

iw.

0

z:

c\i

01

CD

0

Q>

X)

0

ł-

>>

c

0

0

o

£

jS

5b

a>

N

o

N

oo

0

»^,4I «

H

.3

o

»*s <

0 • »—«

CD

*

Cvj • *—« bij s—< 0 G

pa

0

N

0

O

DC

o

DC

bij

-i—¹

0

* *—H

0

SD

V-i

0

C

O

o ^s

bij

0

O

O'

N

J-M

0

£

N

E

0

-V-

0

bij

o

0

O

LZ

£

v-<

C

lO

co o. co

T

co

O

H

z

z

N

s?

co

H H IZ Z Z Z Z z

NO co

V® NO O ' c^x lO —

€\ rs

O O

H H Z Z Z Z Z z

\D m

o- o^N O Ol

r    in

— O

H H Z Z Z Z

z z

NO CO

X“ N®

c^v co

0    m

c\

01    O

co

i -Ti Ol

O

ON

co

co

I

r-

Ci

io

»o

I

co

Ol

O

co

•O

•co

*

■X-

o

co

ci

O'

0

01 co

8 .a S £

O *N O CL

oo

ON

NO

On

r-

o-

OO

Ct

O

NO

ON.

I

O

O'

o

I

•O

o-

*x-

*

*

O X-V

c

w>

zz 3;

\ co

CO

r>.

O

O

^Eo

C/j co

ZZ

O ^

r»

O

0

£ — NO bij 0 ^Z

io’ ^

r- co

o

o

0 co

01

o

CO

0

0 r-»

*-H

N 0 O

o

£ Oh

cd Sr

0

s .8

g £

0 *N

O

Oh

00

0

N

00

■N

cd

SI

o .o

N

e/0

O

O

N

o. 6

^ Oh

0 oo

0

01

co

0N

Ol

0

&

O

O

0

0 N

0 *“*

0 S

0 Oh

&

'CO N

cd

G

0

£

O    „

0    0

L-h

O

N

0

0

~ £ . ;o o    jC?

Oh

cl o 2

00 Oh 5/)

•N¹

C

N

O

85

■•i

M

I ¹1

oi

ON

ON

Cd

DZ

(/>

'£

O

B 3

i-J U)

»ormy na energię przyjęto tylko na poziomie średniego zapotrzebowania w grupie.

nawiasach podano wartości dla kobiet nie w ciąży i nie karmiących, jeżeli mają inne normy niż mężczyźni, -rzyjęto średnią masę ciała dla mężczyzn — 75 kg, dla kobiet — 60 kg.

cd