O. W \»l iwo S. J. IXjIIv. t A.MW vx\Az*vdu», ^ttnrj 2C07 ISBN «?iwiuoM5>24-.i. C by WN PWN 200?
443
16.2. Ścieki wodne i ich oczyszczanie
Spośród podanych wskaźników B7.T, SS i TP są przedmiotem największej troski, mogą one bowiem zakłócać, w różny sposób, naturalną równowagę życiową w zbiorniku wodnym. Naturalny stopień nasycenia wody ditlencm jest wystarczający do utlenienia niewielkich ilości odpadów zwierzęcych i roślinnych w aerobowych reakcjach mikrobiologicznych. W tym procesie odpady organiczne ulegają przekształceniu w proste związki organiczne i nieorganiczne, natomiast ditlcn w ditlenek węgla. Ten ostatni pod wpływem promieniowania słonecznego bierze udział w procesie fotosyntezy, a jego produkt ditlcn powraca do wody. Ten cykl samooczyszczania się wody ulega przerwaniu z powodu nadmiernej ilości dającej się rozłożyć martwej materii organicznej (duże BZT). powodującej powstanie warunków beztlenowych, z powodu zmętnienia (duże SS). które spowalnia fotosyntezę, a także niezwykle dużego stężenia składników pokarmowych (najczęściej duże TP). które stymulują wzrost roślin i „zakwity” glonów. Z tego powodu wprowadzane są w życic regulacje prawne wymagające, aby wyciek z oczyszczalni spełnia! specyficzne kryteria, takie jak BZT o wartości 15 mg • L SS odpowiadające 15 mg L 1 oraz TP o wartości I mg-I.-1. Aby lego dokonać, opracowano i wprowadzono w życie szereg procedur oczyszczania na dużą skalę, pozwalającą przerabiać do 10 (XX) m’ lub więcej wody dziennic. Oczyszczalnie ścieków są jednymi z najczęściej spotykanych zakładów chemicznych na święcie. Istnieje wiele procesów i urządzeń, ale pewne ogólne cechy występują często w każdym z tych zakładów. Oczyszczanie może być związane z operacjami fizycznymi, chemicznymi i biologicznymi procesami realizowanymi kolejno po sobie lub równocześnie.
Procesy pierwszego, drugiego i trzeciego stopnia oczyszczania ścieków
Zakłady oczyszczania ścieków często opisuje się jako realizujące oczyszczanie w kilku stopniach, mianowicie pierwszego, drugiego i/lub trzeciego stopnia. Procesy pierwszego stopnia oczyszczania są zasadniczo procesami fizycznymi. Polegają one na rozdrobnieniu niesionych przez ścieki materiałów o dużym rozmiarze na mniejsze cząstki. Z kolei ścieki wprowadzane są prze sito do osadników, gdzie w wyniku flotacji następuje oddzielenie tłuszczów, olejów, stałych smarów i piany, z równoczesną sedymentacją cięższych zanieczyszczeń mechanicznych, np. piasku, ilu i innych ciał stałych. W celu usunięcia koloidów wprowadza się chemiczne koagulanty, np. ałun. Więcej na ten temat będzie w tym rozdziale dalej.
STOPNIE OCZYSZCZANIA ŚCIEKÓW
• Pierwszy — fizyczne lub chemiczne przyspieszanie osadzania się cząstek z zawiesiny.
• Drugi — procesy biologiczne przekształcające martwą materię organiczną w bakteryjną biomasę, a następnie osadzanie produktów.
• Trzeci — różnorodne zaawansowane procesy zmierzające do usuwania specyficznych substancji zanieczyszczających lub dezynfekcji wody.