g5 bmp

Materiały do ćwiczeń z parazytologii

2. Gatunek: Entamoeba dispar Brumpt

Jest niepatogennym taksonem morfologicznie identycznym z Entamoeba histolytica. Gatunki te można rozróżnić jedynie na podstawie badań biochemicznych, immunologicznych i genetycznych, jednak obecność hematofagicznych trofozoitów przemawia za występowaniem pełzaka czerwonki.

3. Gatunek: Entamoeba coli (Grassi) Casagrandii et Barbagallo - Pełzak okrężnicy

Występowanie. Kosmopolityczny komensal żyjący w przewodzie pokarmowym (jelito grube) człowieka. Częstość występowania w Polsce 10-60%.

Budowa. Tworzy postacie trofozoitu i cysty. Trofozoit (ryc. 9) o średnicy 20-35 pm posiada kuliste'jądro, widoczne już za życia, z kariosomem ułożonym najczęściej ekscentrycznie. W wod-niczkach pokarmowych znajdują się bakterie i grzyby pochłonięte na drodze fagoeytozy; brak krwi-nejsLCzerwonych (pełzak ten-hje.wykązujd zdolności erytrocytofagii).

Cysta (ryc. 10.3, 10.4) ma kształt kulisty, średnicę 10-30 um, posiada 1-8 kulistych lub elipsoidalnych jąder z kariosomem ułożonym ekscentrycznie, wodniczkę z glikogenem (tzw. jodofilną) oraz RN A w postaci ciał chromatoidalnych.

Chorobotwórczość. Jest to pełzak komensalny; nie pasożytniczy. Omawiany jest tu z powodu podobieństwa do chorobotwórczego pełzaka czerwonki, z którym trzeba go różnicować.

Wykrywanie. Podobnie jak E. histolytica, ale hoduje się trudno.

\ttfo kilo ",

Preparat: 1. postać trofozoitu, 2. postać cysty; preparaty trwałe, barwione trójchromem, otrzymane z rozmazu kału ludzkiego.

Obserwacja. Po w. 1000x.

Ad 1. Postać trofozoitu jest owalna lub kształtu lekko pełzakowatego, cytoplazma zabarwiona na niebieskozielono lub różowofloletowo; widoczne dobrze jądro z fioletowo wybarwio-nym kariosomem ułożonym przeważnie ekscentrycznie.

Ad 2. Zwracamy uwagę na liczbę jąder i na charakterystyczne ułożenie kariosomu w jądrze cysty. Rysunek: 1. narysować trofozoit z charakterystycznie ułożonym kariosomem; 2. 1-2 cysty "niedojrzałe" oraz cystę "dojrzałą".

4. Gatunek: Entamoeba gingivalis (Gros) Brumpt - Pełzak dziąsłowy

Występowanie. Jest to częsty komensal jamy ustnej człowieka.

Budowa. Cyst nie wytwarza. Ułożenie kariosomu (ryc. 11) centralne, jak u E. histolytica. Chorobotwórczość. Nie została do tej pory udowodniona. Jednak uważa się, że częściej występuje u osób ze zmianami w jamie ustnej.

Ryc. 11. Pełzak dziąsłowy, trofozoit: i - wodniczka odżywcza (pozostałe objaśnienia jak do ryc. 8) (wg 18).

Wykrywanie. Materiał: zeskrobiny błony śluzowej policzka, dziąseł lub przestrzeni międzyzę-bowych.