g5 bmp

_Materiały do ćwiczeń z parazytologii    __

np. do kropli rosy. Szerzeniu się inwazji wśród ludności rolniczej Dalekiego Wschodu sprzyja zajmowanie się przez nią uprawą ryżu, na glebach silnie nawodnionych, co zwiększa ryzyko zetknięcia się z furkocerkariami.

5. Rodzina: Troglotrematidae

Do rodziny tej należą przywry średniej wielkości, o długości zwykle poniżej 1 cm. Ciało-ich .ma kształt owalny, jest grube, pokryte oskórkowymi kolcami. Jajnik i jądra płatowe, Dorosłe przywry bytują przeważnie parami w zatokach czołowych, w płucach, nerkach i innych narządach.ssaków i ptaków^

Gatunek: Paragonimus westęrmani (Kerbert) Braun - Przywra płucna

Występowanie. Paragonimus westermani jest jedną z groźniejszych przywr pasożytujących u człowieka w krajach Dalekiego Wschodu: Korei, Japonii, Chin,. Filipin. Indonezji' oraz na wyspach Pacyfiku.

Występuje ponadto w Ameryce Południowej - Peru, Ekwador oraz niektórych krajach_Afryki. Jest pasożytem także ptaków drapieżnych i ssaków jak kot, pies, lew, wilk, tygrys i in7; również u świmTszczura? Dojrzałe przywry bytują w płucach, a także innych narządach człowieka i zwierząt: w wątrobie, śledzionie, nerkach, mózgu.

Ryc. 34. Przywra płucna, 1 - przyssawka gębowa, 2 - gardziel 3 - przewód wydałniczy, 4 - przyssawka brzuszna, 5 - otwór płciowy, 6 - macica, 7 - przewód żółtnikowy, 8 - jądro, 9 - ootyp, 10i-jajnik (wg 36).    s

Budowa. Przywra ta ma kształt owalny, barwę czerwonawą, jest wypukła grzbietowo i spłaszczoną brzuszne; długość ciała ok. 1 cm, szerokość i grubość w granicach odpowiednio 5-7 mm i 4-5 mm, Na powierzchni ciała występują kolce pochylone ku jego tyłowi. Szczegóły budowy wewnętrznej podane są na rycinie 34.

Rozwój {ryc. 35). Zarodek w jaju rozwija się dopiero w środowisku wodnym. Z jaja, po ok. 3-4 tygodniach, wylęga się miracydium, które wnika czynnie do pierwszego żywiciela pośredniego, którym są ślimaki należące do różnych rodzajów: Semisułcospi-ra, Melania, Thiara i in. W ich ciele rozwijają się kolejne postacie larwalne: sporocysty, redie, redie potomne i cerkarie. Te ostatnie, zaopatrzone w krótki ogon,‘opuszczają ciało ślimaka, wolno pływają w wodzie poszukując drugiego żywiciela pośredniego, którym są raki lub kraby. Cerkarie, po przedostaniu się do mięśni lub trzustko-wątroby tych skorupiaków otorbiają się i przekształcają w metacerkarie - jest to postać inwazyjną przywry.

Człowiek (i inne ssaki) zaraża się spożywając surowe lub niedogotowane mięso wymienionych skorupiaków zawierające metacerkarie. W jelicie żywiciela ostatecznego metacerkarie uwalniają się zcyst, powstałe młode przywry przebijają ścianę jelita i przez jamę otrzewnową, przeponę i opłucną przedostąją się.do płuc. W czasie tej wędrówki przywry mogą trafić również do innych narządów (wątroba, mózg, i in.). W płucach (i in. narządach) przywry osiągają dojrzałość płciową i składają jaja, które drogami oddechowymi żywiciela przedostają się do gardzieli, gdzie są połykane i wydalane z kałem na zewnątrz. Część jaj jest usuwana z płuc wraz plwociną. Jaja, z wieczkiem, o wymia-

46