Materiały do ćwiczeń z parazytologii
(jftorobottyórf^ość. U psów i kotów, będących żywicielami nie więcej niż 2-3 tasiemców, objawy chorobowe nie.jwystępują.. Inwazja u człowieka przebiega bezoFjawwą^UlIzSci mogą występować niewielkie zaburzenia zę strony przewodu pokarmowego"(Ijóte. brzucha, biegunką, świąd odbytu) - ogół tych objawów nosi nazwę dipylidioza (dipylidipsis).
nym
lub kotem zarażo
w celu usunięcia
pcheł stanowią ochronę przed inwazją tasiemca psiego.
fggkrywanie opiera się na badaniu kału na obecność charakterystycznych proglptydów, które mają kształt naSienia ogórka, oraz torebek jaj owych wypełnionych kulistymi jajami.
3. Rodzina: Hymenolepididae
Rodzina ta obejmuje małe tasiemce, pasożytujące u ssaków i ptaków; proglotydy przeważnie szersze niż dłuższe z narządami rozrodczymi pojedynczymi z jednym bocznym otworem płciowym. Większość gatunków wymaga do swego rozwoju żywiciela pośredniego z gromady owadów; u innych gatunków cykl rozwojowy odbywa się w jednym żywicielu należącym do kręgowców.
1. Gatunek: Hymenolepis nana (yon Siebold) Blanchard - Tasiemiec karłowaty
Występowanie. Kosmopolityczny pasożyt, częściej jednak występuje w krajach o klimacie ciepłym jak kraje śródziemnomorskie, Ameryka Środkowa, południowo-wschodnia Azja, co jest związane z dużą wrażliwością jaj na niskie temperatury. W Polsce spotykany sporadycznie. Pasożytuje w jelicie cienkim u ludzi i gryzoni, częsty zwłaszcza u myszy.
Budowa (ryc. 55). Dojrzałe osobniki osiągają długość 3-4 cm, zbudowane są z ok. 200 trape-zowatych proglotydów, wyraźnie szerszych niż dłuższych; u wszystkich proglotydów otwór płciowy znajduje się po tej samej stronie. Mały, okrągły skoleks z krótkim wysuwalnym ryjkiem jest opatrzony pojedynczym wieńcem 20-30 haków i 4-ma kubkowatymi przyssawkami. W proglotydzie dojrzałym znajdują się 3 okrągłe jądra, dwupłatowy jajnik i mały żółtnik oraz przewody wyprowadzające narządów rozrodczych. Proglotyd maciczny zawiera workowatą macicę, wypełnioną 80-180 jajami, które mają kształt owalny lub okrągły i wymiary przeciętnie 40-50 pm. Onkosfera jest otoczona dwiema osłonkami embrionalnymi, jedna z nich, wewnętrzna, posiada dwa biegunowo położone zgrubienia, od których odchodzi 4-8 nitkowatych wyrostków (ryc. 55, C).
xso
xsoo
x 100
Ryc. 55. Tasiemiec karłowaty, A - strobila, B - skoleks, C - jajo (zauważ nitkowane wyrostki), D - proglotyd dojrzały z organami rozmnażania: widoczne trzy okrągłe jądra i dwupłatowy jajnik, pojedynczy zółtnik oraz dwa ujścia narządów płciowych (wg 21).