g2 bmp

_ Materiały do ćwiczeń z parazytologii _

naok. 17 dnia od zarażenia. Po pewnym czasie torebka, poczynając od biegunów, ulega wysyceniu so-lamrwapnia; Larwa zachowuje wówczas inwazyjność, ale po dłuższym czasie ulega zwapnieniu.

Chorobotwórczość. Wywołuje włośnicę - trichinellozę (trichinellosis ) charakteryzującą się ze-społemmuan na tle:zapalnymJ alergicznym? toksycznym^i metabolicznym. Obserwuje się bóle głowy, mięśni kończyn, gorączkę (do 40°C). Charakterystyczne dla włośnicy są: obrzęki alergiczne wokół oczu, wylewy krwotoczne do spojówek, wysypka, tzw. drzazgi podpaznokciowe (wylewy krwotoczne pod paznokciami), nadmierne pocenie się, wysoka eozynofilia. Śmiertelność włośnicy w Polsce wynosi 1-2%.

fVykrywanię u człowieka. Wykonuje się biopsję mięśnia naramiennego lub brzuchatego łydki. Pobrany materiał bada się metodą trichinoskopową, rzadziej metodą wytrawiania (sztuczny sok żołądkowy). Stosuje się też badania serologiczne oraz ęlektromiografię (badanie zaburzeń bioelektrycznych w układzie mięśniowym).

Zapobieganie i zwalczanie. W Polsce obowiązuje sanitarne poubojowe badanie mięsa świń, nutrii i kont rta obecność włośni według Rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11.09,2002 roku (Dz. U. Nr 155 poz. 1296). Badanie przeprowadzą się jedną zpięciumetodopisa-nych w tym rozporządzeniu. Do nich należą podane poniżej metody:

(\Metoda kompresorowa

(tjpobiera się 14 skrawków mięsa (z obu odnóg przepony) wielkości ziarna owsa;

skrawki ściska się w kompresorze składającym się z dwóch płytek szklanych, z których jedna podzielona jest na 14 równych obszarów;

■ 3) larw włośnia poszukuje się w trichinoskopie stosując powiększenia 30 - 40 x.

.Metoda wytrawiania

1} z każdej tuszy pobiera się próbkę o wadze 20 g, z niej przeznacza się do badania 10 g;

2) bada się łączne próbę z 10 świń (10 x 10 g);

.3? próbę rozdrabnia się w rozdzielaczu;

4,' traktuje się płynem wytrawiającym: pepsyną i kwasem solnym (18 - 20-godzinna inkubacja w temp. 37 - 39°C);

5,1 osad bada się za pomocą stereomikroskopu stosując pow. 20 - 40 x.

Mięso, w którym stwierdzono obecność włośni, jak również próbki mięsa pobrane do badania na włośnie, traktuje się jako niezdatne do spożycia.

Bada się na obecność włośni także mięso zwierząt łownych (dziki, niedźwiedzie). Mięso świń, dzików, nutrii i koni, jeżeli nie było badane na obecność włośni, poddaje się uzdatnianiu poprzez mrożenie w temperaturze nie wyższej niż -25°C (półtusze 48 godfe.).

W profilaktyce włośnicy stosuje się również wysoką temperaturę i irradację - napromieniowanie mięsa (promienie y).

Krótkotrwałe peklownie i słabe wędzenie mięsa nie niszczą larw włośnia (z tego powodu istnieje możliwość zarażenia się po spożyciu niektórych typów wędlin). Najpewniejszą ochroną przed zarażeniem się jest niespożywanie surowego i półsurowego mięsa wieprzowego oraz jego przetworów. Odpowiednia obróbka kulinarna mięsa chroni skutecznie przed zarażeniem się włośniem.

Liczne ssaki domowe (kot, pies - zarażenie w Polsce wynosi od kilku do kilkunastu procent), hodowane (lis, nutria) i leśne (lis, wilk - w Polsce - 26%, dzik - w Polsce - 0,11 %,niedźwiedź) stanowią naturalny rezerwuar włośnia. Należy wykluczyć dostęp świń do padliny tych zwierząt. Leczenie świń zarażonych włośniem nie jest stosowane.

Pewną rolę w szerzeniu się włośnicy może odgrywać szczur przez zjadanie padliny lub kanibalizm: Rola ta jest nie tak duża jak kiedyś sądzono.

***

73