klsti042

ROZDZIAŁ a.

>V1ECT\V(

53

Żywe analogje dla opisanych paści, względnie słopców, znajdujemy w Europie pozasłowiańskiej (zwłaszcza u Finów) oraz, jak to już po części wspomniałem, w bardzo wielu krajach egzotycznych w Azji, Afryce i Ameryce. Wogóle jest to typ samolówki o światowym zasięgu. — Dodajmy, że na środkowej Wielkorusi znane były paści na niedźwiedzie, w których kłodę górną zastępował cały pomost z bierwion, a mechanizm do spuszczania miał kształt żórawia.

33. Słopiec (slup) na niedźwiedzie. Karpaty ruskie, Czechosłowacja (były kom. Mar-maros). Wg H. Stripszky'ego (A Magyar Nemzeti Muzeum neprajzi osztalyanak ertesitoje, t. 10, r. 1909, str. 217, fig. 4; rysu_nok nieco zmieniono). Uniesiony w górą koniec kłody e jest lekko wsparty na rozwidleniu c jednego z dwu słupków, między któreini ma opaść, oraz na języczku a i stróżyku b. Wystarcza lekkie szarpnięcie wicią d, aby wywołać upadek kłody e.

71. Odmianę słopców stanowią paści, w jakich górna kłoda nie jest ukośnie uniesiona w powietrze, lecz cała wisi nad kłodą dolną w kierunku do niej równoległym.

Utrzymuje ją w tern położeniu bądź podstawiony pod nią stróżyk, bądź powróz mający połączenie ze stró-żykiem. Wielkie paście tego rodzaju, z podstawionym stróżykiem na języku, opisał nam W. Pol; były jakoby pospolicie używane dopiec (past’) na sarny, używana w Karpatach na niedźwiedzie. Po-    Wielkorusów syberyjskich. Wg A.

^x ,,    . _TT1    , '-erkasova. Zapiski ochotnika vostoćnoi

dobne, według A. Ubysza, zasta-    y[_{birij gtr 54J}

wiano na niedźwiedzie w drzwiach

obór na „Litwie*. Mniejsze pastki tego rodzaju są dziś używane na znacznych obszarach północnej i południowej Słowiańszczyzny i wogóle Europy jako pułapki na myszy etc.

Mówiąc o słopcach, warto jest wspomnieć o jedynych w swoim rodzaju stołach kamiennych, zastawianych przez pasterzy w powiecie