* rynku towarów
• wszystkie ceny i płace są stałe,
• stopa procentowa jest stek i nie wpływa na poziom aktywności gospodar-
• przy dsiym poziomie ccn i płac praedaębkffstwadyąicriujfi niewykorzystanymi możliwościami produkcyjnymi i powodu niedostatecznego popytu,
• na rynku pracy liczba osób poszukujących zatrudnienia przewyższa liczbę miejsc pracy.
Dalej przyjmujemy., że produkcja i podaż towarów całkowicie dopasowują się do popytu, przy czym zmiany w podaży nic powodują zmian w poziomie cen, ponieważ ceny towarów są stałe, nie występują różnice między wielkościami nominalnymi i realnymi. Wszystkie zmienne wySępujące w tym rozdziale będą więc wielkościami realnymi.
Po przyjęciu takich założeń nasuwa się pytanie, co określa faktyczną wielkość produkcji, jeżeli przedsiębiorstwa przy danym poziomic cen i płac są skłonne dostarczyć na rynek każdą ilość towarów i usług, na którą znajdą się nabywcy? Odpowiedź, brzmi - popyt. W modelu decydującą rolę przyznajemy popytowi globalnemu (inaczej zagregowanemu). Popyt globalny (ADi, ta gói-ny popyt na towary i ostugi w danej gospodarce, przy danym poziomie cea.
Dla uproszczenia analizy , pominiemy w- tym rozdziale wpływ sektora publicznego (pafclwa) oraz zagranicy na popyt globalny i ograniczymy się do wydatków gospodarstw domowych i przedsiębiorstw. Przyjmujemy więc, ze
U“U,Y « U.iit a* U,;v.c = u.
4.1.1. Konsumpcja, oszczędności, inwestycje
lak pamiętamy z rozdziałów II i HI, gospodarstwa domowe cześć otrzymanych dochodów przeznaczają na wydatki konsumpcyjne, kupując zarówno dobra trwałe, jak i nietrwałe, Prywatno wydatki konsumpcyjne w większości krajów stanowią ponad połowę globalnych wydatków i tym samym w decydującym stopniu wpływąjąna wielkość PKB \ dochodu narodowego,
Podstawowa wielkością, warunkującą poziom prywatnych wydatków konsumpcyjnych, jest dochód Y gospodarstw domowych, który w około 80 % jest przesączany nateo cd.Nie wydana na cele kmsutnpcyjtic część dochodu to oszczędności, czyli:
Y-C-S. (*U)
Konsumpcję możemy więc wyznaczyć jako różnicę między dochodem a oszczędnościami lub odwrotnie, oszczędności jako różnicę między dochodem a konsumpcją. Na tym etapie rozważań nte będziemy brali pod uwagę zmian wysokości rynkowych stóp procentowych od kredytów tub lokat bankowych, /mi wartości zasobów mąjątkowyoh, cen dóbr konsumpcyjnych, ponieważ pr/.yjm jemy je jako wielkości dane i.stałe dia krótkiego okresu.
Zakładają że podstawową doerminamą konsumpcji jesi dochód ro/p nądzalny, powinniśmy jednak uwzględnić sytuację, w którq część gospodami domowych zostaje pozbawiona bieżących dochodóv/, np 7 powodu kataklizn przyrodniczego, wojny w danym regionie lub innych przyczyn. Czy oznaewilol W, te nie mają żadnych wydatków konsumpcyjnych bo nie mają dochotló* Otóż nie, bo aby przeżyć będą starały się spieniężyć część swoich zasobów tn jątkowych gromadzonych w poprzednich Ulach i w ten sposób uzyskać śmd ne cele konsumpcyjne. Wynikałoby ?. tego, te nawet przy zerowym dochodź rozporządzanym wydatki konsumpcyjne gospodarstw domowych będą doda nie. Autonomiczne wydatki konsumpcyjne C są to wydatki nic/nleżne <i bieżącego poziomu dochodu, lako autonomiczny możemy irnkiowiić miiiimn liy poziom konsumpcji niezbędny do przeżycia, tub związany « stałymi wy,i* kami, np. czynsze mieszkaniowe. stałe opłaty za usługi komunalne, Źródw finansowania konsumpcji autonomicznej mogą być uw.c/ędiuifeł. fęfMdi składników maskowych, kredyty itp.
Gospodarstwa domowe w zasadzie wydąją tym więcej na komwmpcję, li wyższy jest ich dochód, czyli wraz zo wzrostem dochodu zwiększają się łączn wydatki konsumpcyjne. Krańcowa skłonność do konsumpcji c Jest to Ofi todethawej jednostki dochodu, która gospodarstwa domowe zamierzaj przeznaczyć na koosnapcję. Wobec tego globalne wydatki konsumpcyjne * sumą autonomicznych wydatków kottswnpeyjnych C oraz zależnych oddechu Al, będących iloczynem krańcowej skłonności do konsumpcji i dochodu cl Funkcje konsumpeti można zatem zapisać następująco:
C-C+d’’ dla Q<c<J. {4.21
Pukcja konsmpep pokazuje wielkość sanrier umyci wydatkfw ku u sompcyjoych przy każdym pożarnie dochodu.
Punkt przecięcia krzywej kanstmpcji z osią rzędnych jest wyznacum; przez poziom konsumpcji autonomicznej, natomiast nachylenie - przez, stosu , AC
nek ——, czyli przez wartość krańcowej skłonności do konsumpcji.