9.
Na statkach stosuje się sprężanie następujących czynników:
— powietrza dla celów rozruchu silników głównych lub dla celów gospodarczych albo zasilania urządzeń automatyki pneumatycznej,
— czynników chłodniczych (różnego rodzaju freony, rzadziej amoniak lub dwutlenek węgla) w obiegach instalacji chłodniczych (prowiantowych lub ładunkowych) oraz klimatyzacyjnych,
— powietrza dla spalania w zespołach turbospalinowych.
Jako sprężarki powietrza rozruchowego stosowane są najczęściej sprężarki tłokowe, dwustopniowe z chłodzeniem międzystopniowym, napędzane silnikami elektrycznymi lub — w wykonaniu tzw. awaryjnym — uruchamianymi ręcznie silnikami spalinowymi (por. rys. 7.18). Ciśnienie końcowe sprężanego powietrza wynosi zazwyczaj około 30—32 kG/cm2.
Powietrze dla celów gospodarczych pobierane jest zwykle z butli sprężonego powietrza rozruchowego po obniżeniu ciśnienia w zaworach redukcyjnych. Na jednostkach specjalnego przeznaczenia, gdzie jest duże zapotrzebowanie na sprężone powietrze robocze (np. statki ratownicze, jednostki warsztatowe flot wojennych, statki-bazy rybackie itp.), istnieją oddzielne instalacje roboczego sprężonego powietrza o odpowiednim ciśnieniu i wtedy stosuje się oddzielne sprężarki (najczęściej jednostopniowe do ich zasilania.
Podobnie w instalacjach automatyki pneumatycznej, gdzie występują niewysokie ciśnienia robocze, stosuje się oddzielne sprężarki powietrza, zarówno tłokowe (najczęściej jednostopniowe), jak też rotacyjne (łopatkowe lub śrubowe).
W instalacjach chłodniczych stosowane są — w starszych rozwiązaniach — niemal wyłącznie sprężarki jednostopniowe wielotłokowe z regulacją wydajności przez wyłączanie z pracy poszczególnych cylindrów. W nowszych rozwiązaniach stosuje się coraz częściej sprężarki śrubowe z bezpośrednim wtryskiem oleju. Podobnie w instalacjach klimatyzacyjnych.
291