Photo0047

Przestrzeń ssawną od tłocznej w pompie łopatkowej oddziela się dzięki stykowi:

—    zewnętrznej krawędzi łopatki z wewnętrzną powierzchnią kadłuba

pompy,

—    zewnętrznej powierzchni wirującego bloku z wewnętrzną powierzchnią kadłuba pompy (dolna część pompy),

—    bocznych krawędzi łopatek z bocznymi wewnętrznymi ściankami kadłuba pompy.

Wydajność teoretyczną pompy łopatkowej, przedstawionej na rysunku 2.4, można wyznaczyć za pomocą wzoru

Q = 2 F_g b n [m³/min] ,    [2.33]

gdzie:

b — szerokość wnętrza kadłuba pompy (szerokość łopatki) [m], n — prędkość obrotowa bloku pompy [min^-1],

F, — powierzchnia boczna komory wypełnionej przez przetłaczaną ciecz (zakreskowane pole ABCDEF na rys. 2.41 A) [m²].

Powierzchnię F_g natomiast wyraża zależność

F_t = F_k-^-F_h-F_d,    [2-34]

gdzie:

F_k — nR² — powierzchnia boczna kadłuba [ni²],

F_h — nr² — powierzchnia boczna wirującego bloku [m²], 2 /■

Fd — ^ I r + — — powierzchnia odcinka koła ACG [m²].

Podstawiając odpowiednio do wzoru [2.33]

Q

(4 /2 + 3 r²\ 61

b n

[2.35]

Wydajność rzeczywista Q_r pompy dwułopatkowej jest niższa wskutek stosunkowo znacznych strat objętościowych zachodzących głównie na linii styku zewnętrznych i bocznych krawędzi łopatek z powierzchnią kadłuba. Współczynnik sprawności objętościowej w pompie dwułopatkowej wynosi 0,7 do 0,85, a zatem

Qr =- 2

Tt

4 r- + 3/-2 \

~67    /

b n >]_v

[2.36]

Dwułopatkowe pompy pracują ze stosunkowo dużą nierównomiernością i służą do przetłaczania cieczy samosmarujących, przy czym osiągane ciśnienia są niewielkie i wynoszą 5^6 kG/cm². W wykonaniach wielołopat-kowych (4 do 12) można uzyskać znacznie wyższe ciśnienia, dochodzące do 70—100 kG/cm². Przez stosowanie obustronnego działania (rys. 2.42) i dużej liczby obrotów (600 do 1450 min^-1), podawanie cieczy do rurociągu tłocz-

74