56
drzewa, a szczególniej do zarzynani* czopów. Blat jćj ma około 29 cali długości, l7/« cali szerokości, i zwykle G trójkątnych zę-bów na jeden cal długości. Mała czopnica (Icleine schliessdge) ma blat do 24 cali długi, 1 %/s cali szeroki, i liczący 7 zębów na 1 cal długości. Przekrój tych pił także na '/u do */^0 części cala jest szeroki.
4. Pila odsadzkowa czyli odsadnica (n. absatzsdge, fr. scie a arraacr), z blatem około 15 cali długim, ‘/, część cala szerokim i mającym zwykle 10 zębów na cal długości; służy głównie do narzyuauia poprzecznego przy robocie czopów, czyli do odsądzania drzewa (absetzen, arraser). Oprawa jćj jest ramowa, taka sama jak pił poprzednich.
5. Pila krzywiznowa czyli krzywica, nazywana szwaifzegą (n. schweijsdge, fr. scie a chaniourner, scic d ćvider), jest podobną do poprzednich, tylko ma blat daleko węższy, gdyż służy do wyrzy-.minia rozmaitych krzywizn. Często bardzo blat tej piły z jednego końca zawiesza się na haczyku osadzonym w oprawie, aby go z łatwością odczepić i przez wywierconą w drzewie dziurę przesadzić można było, gdy potrzeba wyrzynać krzywizny zupełnie zamknięte: w tym razie pita taka nazywa się krzywicą odczepuą (n. Au-shiingesage). Blat krzywicy ma zwykle 15 do 20 cali długości, XU do 5/w cala szerokości, a liczba zębów 7 do 8 na cal długości blatu wynosi. Blat ma często większą grubość przy zębach niż u grzbietu, a rozwartość zębów znacznie jest większą niż upił poprzednich.
Fig. 30.
> t <"//<
0. Pila sprężynowa, laubzegą nazywana (n. laubsdge v. bogen-sdge, fr. scie ĆThorloger). Blat jej zrobiony jest ze sprężyn zegarkowych, u których zęby w stosownćj maszynie się wybijają. Sprężyny te kupują się na tuziny, są ró-żnćj wielkości, niekiedy aż do cien-kości włosa dochodzą, i mają 30 do 50 zębów na cal swej długości. Oprawę ich stanowi metalowy łuk, przedstawiony na fig. 30. Blat zasuwa się przy a i b w widłowate zacięcia, i ściska się w nich śrubami, napięcie zaś jego dokonywa się za pomocą pokręcenia śruby skrzydla-tćj c i główki m na rękojeści osadzo-nćj. Piłki sprężynowe używają się do wyrzynania rozmaitych rysunków i ozdób z fornerów, przy robotach wykładanych czyli tak nazwanej inkrustacyi.
7. Pila ręczna, z niemiecka fukszwancem nazywana (n./tte/ts-schwam, fr. scie d main), fig. 31, zastępuje u angielskich stolarzy prawic powszechnie używane u nas powyżej opisane piły z oprawą ramową, i w rzeczy samej, z powodu swćj dogodności, zasługuje na rozpowszechnienie. Nic ma ona żadnej oprawy, lecz tylko dobrze ukształconą rękojeść’ na jednym końcu blatu, który jest
Fig. 31.
bardzo szeroki, i zwęża się od rękojeści ku końcowi. Ta szerokość znaczna nadaje blatowi potrzebną sztywność. Nadto przy wielu tego rodzaju piłach daje się jeszcze na blacie grzbiet metalowy b, obejmujący całą niezębatą stronę blatu a, i do rękojeści c przytwierdzony (lig. 32). Grzbiet ten jest 3/4 do 1 cala sze-
Fig. 32.
roki, i składa się z płaskiej szyny obejmującej blat z obu stron, lub też z rurki mosiężnej zalanćj ołowiem. W każdym razie, grzbiet ogranicza głębokość, do jakićj piła w drzewo wejść może: dlatego tćż przy głębszem rżnięciu potrzeba albo grzbiet odjąć, albo też użyć piły bez grzbietu.
Wymiary pił angielskich tego rodzaju są następujące:
Szerokość |
blatu |
Liczba zębów |
u osady |
z przodu |
na 1 cal |
. . 7”..... |
. 2'V4”. . |
... 5 |
. . 3‘A" . . . |
• 1'/,”. . |
... 13 |
. . 4'//’ . . • |
. 4” . . . |
... 10 |
. . 3'/,” • • • |
• 3y4”. . |
. . . 12. |
Długość blatu
a) piły bez grzbietu:
25 cali. . .
b) piły z grzbietem:
15 cali. . .
a z powrotem idą wolno.