stolarstwo1

108

Fig. 117 przedstawia połączenie kitowe z podwójnym czopem i nakładką (fr. palle) z jednej, a uciosem (fr. onylel) z drugićj strony.

Fig. 116.    Fig. 117.

6. Po łączenie kątowe w jaskółczy ogon albo ząb kaniasty (n. sc/iwalbenscbwanzjbrmitjer zapjen, fr. a queue d’a-ronde, queue d’hironde). Połączenie to robi się albo za pomocą zęba w jaskółczy ogon wyciętego, albo za pomocą takiegoż czopa: w pierwszym przypadku koniec jednej sztuki drzewa zacina się w jaskółczy ogon, i wkleja się w wyżłobienie wycięte w tej samej formie na drugiej sztuce. Jeżeli złączone sztuki drzewa są jednakowej grubości, i mają z wierzchu i z dołu tworzyć jednę płaszczyznę, wtedy zacięcie w jaskółczy ogon robi się tylko na połowę grubości sztuki ,'przy którćj się znajduje.

Fig. 118 przedstawia połączenie na czop w jaskółczy ogon wyrobiony. Ażeby czop zacięty mógł się zmieścić w dziurę, musi

Fig. 118.

"?

d/

L>~

jćj długość zewnętrzna ab być równą długości czopa u dołu e, a ściana boczna bd musi być wyrobiona za spadkiem, podług zacięcia na czopie. Po wyrobieniu dziury, wsadza się w nią czop, i przysunąwszy go ścianą ukośną do ściany ba w dziurze czopowej, pozostały otwór w dziurze ab wypełnia się drewnianym klinem/, przez co wyciągnięcie czopa e z dziury czopowćj staje się niemożliwem.

Fig. 119 pokazuje łatwe połączenie dwóch cienkich kawałków drzewa, na ucios lub-pod jakimkolwiek kątem z sobą zetkniętych i sklejonych. Połączenie to na tćm zależy, że przez całą grubość drzewa, na spojeniu dwóch sztuk , wycinają się w jaskółczy ogon dziury a i b, iw nie zabijają się mocno odpowiednio zrobione czopki z twardego drzewa na klej, i zwierzchu gładko się heblują.

Fig. 120 przedstawia wzmocnienie potoczenia kątowego, za pomoc.¹} ukośnego kawatlca, z nakładką w jaskółczy ogon zaciętą (n. anyeUailetes winkelband).

Fig. 120.

Fig. 119.

7.    Połączenie na czop zaklinowany (n. zapjen mit keil, fr. ii tenon passani). Czop ze wszystkich czterech stron drzewa odsądzony, przechodzi nawskróś przez dziurę w drugiej sztuce drzewa zrobioną, i wystaje jeszcze z drugiej strony tejże o tyle, aby go można kołkiem lub klinem zabić, i tym sposobem połączenie dwóch sztuk drzewa silnie ściągnąć. Połączenie to nie skleja się, i używane jest zwykle przy budowie maszyn, gdzie złączone części często rozbierane być muszą.

8.    Nakładka krzyżowa (n. kreuzverbinduny). Każdy z dwóch kawałków drzewa wcina się do potowy swej grubości w ten sposób, że druga potowa drugiego dokładnie w to wcięcie wchodzi. Do tego rodzaju połączeń należy krzyżowanie sztuk drzewa, ozdobionych krajnikami czyli kołowanych, jak np. szpros okiennych. Gdy dwie sztuki drzewa, ozdobione krajnikami, mają być z sobą nakrzyż złączone, w takim razie dla połączenia krajników koniecznie, jak zawsze, pod kątem 45°, w jednćj ze sztuk wyżłabia się w środku grubości dziura czopowa nawskróś idąca, druga zaś sztuka przerzyna się na dwie części, i na każdej z nich zarzyna się stosownie odsądzone czopy, które z przeciwnych stron w powyższą dziurę zasadzają się, tak, że ich sztorce w środku dziury z sobą się schodzą.

9.    Połączenie kątowe w jaskółczy ogon dwóch płaskich sztuk drzewa. Połączenie to jest jc.lnem z najczęściej używanych w stolarstwie, i nazywa się zwykle zazębia* ni Lin czyli z niemiecka cynkowaniem (n. terzinken, fr. d queues (Toroncie).

Zazębianie używa się wtenczas, gdy dwie sztuki drzewa na kant stojące, pod kątem prostym z sobą złączone być mają. Rozmaite są rodzaje zazębiania, a mianowicie: