stolarstwo2

ILU

a) Zazębianie zwyczajne (n. ordindre zinken, fr. gueues cVaronde percśes), fig. 121, używa się przy składaniu skrzyń, szuflad i innych zwyczajnych robót. Na jednćj sztuce drzewa a zarżnięte zęby przechodzą, przez grubość drugićj sztuki b nawskróś, widać więc z obu stron złączonego rogu części drzewa sztorcowe, które

ILU

Fig. 121.

brzydko wyglądają. Im staranniejsza jest robota, tćm więcej zębów być powinno.

b) Zazębienie kryte (n. gedeckte v. verdeckle zinken, fr. gueues perdues), fig. 122. Przy tego rodzaju zazębianiu, zęby zajmują */₃

do ³/4 części jednćj ze sztuk drzewa a, i po złożeniu tak wyglądają, jak gdyby ściana zewnętrzna jednego rogu, złączonego na zwyczajne zęby, przykrytą była blatem drewnianym, dla ukrycia sztorców drugićj sztuki drzewa b. U szuflad ściana przednia z bocznemi w ten sposób zwykle się łączy, aby zębów z przodu wcale widać nie było.

c) Zazębienie z górnym zębem zarżniętym na ucios (n. zinken mit geh-rungskante), fig. 123 d. Zazębienie to jest zupełnie podobne do zazębienia zwyczajnego, z tą małą różnicą, że ostatnie zęby górne nie przechodzą nawskróś pod kątem prostym, lecz zarżnięte są pod kątem 45". Sposób ten, jako nadający lepsze wejrzenie robocie, używa się w przypadkach, gdy górny kant złączonych sztuk jest widoczny, np. przy górnym brzegu skrzyń, pudełek, szuflad i t. p.

d) Zazębienie kryte na ucios (n. zinken anf die gehrung, fr. gueues perdues coupó d'onglel). Zęby c i d wyrabiają się w obu sztukach tyko do */, lub */₄ głębokości tychże, od strony wewnętz-nćj (fig. 123); pozostałe, zaś części grubości drjewa b, tworzące pokrycie zębów, przyrzynają się na ucios, czyli pod kątem 45",

tak, że ich spojenie przypada na sam kant złączonych sztuk drzewa, i ani wewnątrz, ani zewnątrz śladów zębów spostrzedz nie można. Ten sposób zazębiania jest w robocie najtrudniejszy, lecz zarazem najlepiej wygląda: dlatego też przy starannej robocie, a szczcgólnićj pod forner, zwykle się używa.

Fig. 123.

Tylko przy łączeniu wielkich i grubych sztuk drzewa, można uszczelniać zazębianie, przez wbijanie w rozłupane zęby kliników drewnianych ze sztorcu; przy drobniejszych zaś robotach zęby tak szczelnie z sobą pasować powinny, że nawet nie zawsze sklejać je z sobą potrzeba.

szerokości jego wyniesie. Od środka jednego zęba do środka zęba przy nim leżącego, daje się zwykle przy jedno-calowćm drzewie dwie wysokości zębów, a przy drzewie cień-szćm trzy razy wziętą wysokość zębów. Jeżeli drzewo jest 2 do 3 cali grube, i tak ważkie, że tylko jeden

W każdym razie, przy zazębianiu zęby powinny być dokładnie wyrobione, mićć stosowną odległość między sobą, i właściwy stosunek pomiędzy swą długością, szerokością i ukośnością. Przy łączeniu drzewa np. na cal grubego, zęby powinny być w ten sposób zacięte, że podzieliwszy przednią szerokość zęba bd (fig. 124) na cztery części, dwie z tych części daje się im na szerokość tylną, przez co ukośność zęba z każdej strony '/i część przednićj

Fig. 124.    Fig. 125.

ząb cały i z każdćj strony po połowie zęba zarznąć można, wtedy dzieli się cała szerokość drzewa (fig. 125) na cztery równe części, z których jedna daje się na szerokość przednićj części zęba i po pół części na szerokość każdego z półzębów, zwężając je ku