Str 012

zachowuje się woda, której przyleganie do ciał stałych jest większe niż napięcie na powierzchni styku z powietrzem; wobec tego w rurce włosowatej powstaje menisk wklęsły i poziom wody się podnosi, a rozlane krople mają kształt spłaszczony.

Ciecz doskonała

W rozważaniach teoretycznych dotyczących mechaniki cieczy często stosuje się jej uproszczony model, czyli tzw. ciecz doskonałą. Uproszczenie to ułatwia ujęcie matematyczne i rozwiązanie szeregu zagadnień ruchu cieczy. Polega ono na pominięciu wpływu pewnych własności cieczy na jej zachowanie. Ciecz doskonałą cechuje brak lepkości, ściśliwości, rozszerzalności cieplnej i napięć powierzchniowych. Ma ona stałą gęstość, niezależną od temperatury i ciśnienia. Jedynymi siłami, jakie mogą na nią działać, są siły masowe oraz normalne ściskające siły powierzchniowe; na skutek założenia braku lepkości siły styczne są bowiem równe zeru.

1.3. POJĘCIA DOTYCZĄCE RUCHU CIECZY

Prądkość (podobnie jak w całej mechanice) jest określona jako stosunek drogi poruszającej się cząstki do czasu, w jakim została ona przebyta. Jest to wektor.

Polem prądkości nazywamy funkcję określającą wektor prędkości w każdym punkcie obszaru wypełnionego przez ciecz. Pole prędkości może być zmienne w czasie.

Linia prądu jest linią przeprowadzoną w polu prędkości i styczną w każdym punkcie do wektora prędkości. Jako pojęcie linii matematycznej nie ma ona wymiarów poprzecznych.

Struga jest to pęk linii prądu o nieskończenie małym przekroju poprzecznym dF. Wobec nieskończenie małego przekroju, w całym polu dF prędkość i ciśnienie mogą być przyjmowane jako wartości stałe. Struga jest pojęciem fizycznym, ponieważ ma wszystkie wymiary.

Strumień to zbiór strug przechodzących przez przekrój poprzeczny F, o dowolnych skończonych wymiarach. W przekroju strumienia parametry hydrauliczne mogą się zmieniać. W praktycznych obliczeniach hydraulicznych operuje się pojęciem strumienia i średnich wartości parametrów w jego przekroju. Jest to zasada jednowymiarowego traktowania przepływu.

Wymienione pojęcia związane są z chwilowym polem prędkości. Niezależnie od nich określa się jeszcze dwie linie charakterystyczne.

Tor cząstki cieczy jest to linia, jaką zakreśla w przestrzeni pojedyncza, konkretna cząstka cieczy.

Smuga jest miejscem geometrycznym wszystkich cząstek, które przeszły przez określony punkt przestrzeni. Jest to pojęcie szczególnie przydatne w badaniach laboratoryjnych. W przypadku ruchu ustalonego (którego definicja

12