str 056 057

jedynie pozostając na wolności mógł działać. Sprzyjając niby szwedzkim projektom hetman polny zaproponował nawet swój wyjazd do wojsk Pawła Sapiehy, by nakłonić je do przejścia na stronę szwedzką.

Projekt ten poparł będący przy rozmowie feldmarszałka Gustaw Adolf i gubernator re-welski., Benedykt Skytte. Bystrzejszy jednak od nich Magnus de la Gardie przejrzał faktyczny zamiar Gosiewskiego i nie zezwolił na wyjazd. Uznał jednak, że przetrzymywanie Gosiewskiego w więzieniu nie sprzyja polityce pozyskiwania Polaków dla króla szwedzkiego Karola Gustawa. Zaproponował więc Gosiewskiemu zwolnienie z więzienia, jeśli podpisze oświadczenie, że nie zbiegnie z Kiejdan i nie będzie działał na szkodę Szwedów.

Gosiewski, widząc, że przebywaniem w więzieniu niewiele wniesie do walki z najeźdźcą, podpisał 21 października żądane oświadczenie.

Po zwolnieniu, mimo stałego nadzoru tak ze strony szwedzkiej, jak i Radziwiłła, rozpoczął dalszą działalność polityczną. Nawiązał kontakt z Licharowem, który przez swego wysłannika zawiadomił Gosiewskiego, że car zgadza się na przyjęcie posłów od króla i życzy sobie pokoju z Rzecząpospolitą. Wobec ścisłego nadzoru Gosiewski nie był w stanie prowadzić jakichkolwiek pertraktacji i polecił wysłannikowi Li-oharowa porozumieć się z Pawłem Sapiehą, przekazując jednocześnie carowi dane o knowaniach Szwedów przeciwko Rosji.

Dalszy pobyt Gosiewskiego w Kiejdanach, nawet pod ścisłym nadzorem, uznali Szwedzi za zbyt niebezpieczny. Zaraz więc po traktacie szwedzko-brandenburskdm, który faktycznie podporządkowywał Szwedom Prusy Książęce, Gosiewski odesłany został pod konwojem do Królewca, do elektora brandenburskiego Fryderyka Wilhelma. Uśpiwszy czujność elektora i jego dworu, Gosiewski dalej zajmował się tajną dyplomacją. Wykorzystując pobyt w Królewcu Karola Gustawa — w bezpośrednich rozmowach i przy pomocy odpowiednio nakłonionych niektórych polityków brandenburskich, namówił go do podjęcia wojny z Rosją zapewniając, że pozyska tym całą Rzeczpospolitą, a szczególnie Litwę. Dzięki swym zabiegom uzyskał od króla szwedzkiego oświadczenie w tej sprawie, które natychmiast przesłał carowi jako jeszcze jeden dowód faktycznych zamiarów Karola Gustawa wobec Rosji. Bezpośrednim skutkiem jego knowań było zerwanie zawieszenia broni ze Szwecją i zapoczątkowanie oblężenia Rygi zajętej przez Szwedów.

Korzystając z tego, że w otoczeniu Karola Gustawa znajdowało się wielu Polaków, podjął szeroką akcję agitacyjną na rzecz oderwania się oddziałów polskich od Szwedów. W jej wyniku oddziały wojsk kwarcianych z chorążym koronnym Aleksandrem Koniecpolskim, będące na