SWScan00357

yntK< -    fiobtł/H'/ i (Ufrwi*'

aby i.łk różnorodne działania połączyć w jeden proces u konkretnej osoby niepełnosprawnej? Odpowiadając na ki pytanie. należy koniecznie wspomnieć o cechach charaktc-lystycznych procesu rehabilitacji, których pojawienie sic gwarantuje je jo efektywność. Należą do nich:

•    wczesne jozpoczęcie procesu rehabilitacji - należy rozpocząć go jak najwcześniej po /.diagnozowaniu czy wystąpieniu nieprawidłowości:

•    kompleksowość konkretne działaniu prowadzone są jako odpowiedź na potrzeby w zakresie rcliabili lacji danej osoby niepełnosprawnej;

•    tiwałość - działania rehabilitacyjne prowadzone są w takim zakresie i tak długo, jak długo dana osoba wykazuje jłolrzetK? rehabilitacji.

i^łrzcz długi okres rehabilitacja kojarzona była w Polsce głownie z. działaniami o charakterze medycznym lub para-mcdycznym. przywracającym osobom z niej korzystającym zdolności do pomsZRfliH się, manipulacji manualnej lub posługiwania się mową. Aspekty społeczny, psychiczny, poda gogiczny. w mniejszym stopniu zawodowy, były rzadziej kojarzone z tym procesem. Ohecnie la sytuacja ulega zmianie i dziś mało kto odwużyłtw się kwestionować zasadność obecności w procesie rehabilitacji jej aspekni społecznego, pedagogicznego. psychicznego czy zawodowego.

Koniecznie trzeba tu wyjaśnić, że kompleksowość procesu rehabilitacji nie oznacza, iż wszystkie jej aspekty są realizowane u każdej z osób niepełnosprawnych w tym samym czasie, kolejności i zakresie. To osoba niepełnosprawna i jej potrzeby w zakresie rehabilitacji decvduja o tym, kiedy, w jakim zakresie i w juki sposób uruchamiane są kolejne etapy procesu rehabilitacji (obecne w procesie jej usprawniania). Dlatego też w różnych okresach życia osoby uie|)elnospraw-ncj możcm\^robserwować przewagę tych lub innych jej aspektów, zc względu na aktualne potrzeby.

W następnych rozdziałach podręcznika Czytelnik znajdzie więcej informacji na temat procesu rehabilitacji osób niepełnosprawnych. W niniejszym rozdziale podane zostanie rozumienie rehabilitacji społecznej i zawodowej

19