wymagania2 bmp

r

agregacji, tj. liczby pojedynczych cząsteczek biorących udział w tworzeniu miceli.

Wartość krytycznego stężenia micelarnego związków jonowych zależy od szeregu czynników, a głównie od:

a)    długości łańcucha węglowodorowego związku — ze wzrostem długości łańcucha wartość CMC maleje,

b)    obecności obcego elektrolitu — CMC ulega obniżeniu zgodnie z równaniem log CMC = -Alogc_p + B, gdzie A i B są stałymi, a c_p — stężeniem przeciwjonów,

c)    temperatury — CMC wzrasta z temperaturą, lecz jest to wzrost niewielki.

Odczynniki: 0,1 m chlorek decylopirydyniowy, 0,05 m chlorek dodecylopi-rydyniowy, 0,1 m chlorek potasowy

lub

0,1 m siarczan decylosodowy, 0,025 m siarczan dodecyloso-dowy, 0,1 m chlorek potasowy

Aparatura: konduktometr, naczynko do pomiarów konduktancji, szkło. Wykonanie ćwiczenia:

a)    W celu wyznaczenia stałej naczynka k wykonać pomiary konduktancji roztworu chlorku potasowego o znanej konduktywności Xq (*o^lmKC* = 1,2862 Sm^-1 w temperaturze 298 K). W tym celu czyste termostatowane naczynko przepłukać co najmniej dwa razy roztworem chlorku potasowego, a następnie napełnić tym samym roztworem, elektrody połączyć z konduk-tometrem i po ustaleniu temperatury 298 K dokonać pomiarów konduktancji tego roztworu.

b)    Przygotować po 100 cm^{1 2} roztworów chlorku decylopirydyniowego (DPC1) i dodecylopirydyniowego (DDPC1) lub siarczanu decylosodowego (SDNa) i siarczanu dodecylosodowego (SDDNa) o stężeniach wskazanych w poniższej tabeli poprzez odpowiednie rozcieńczenie roztworów wyjściowych. Do rozcieńczenia zastosować tę samą wodę redestylowaną, z której przygotowano 0,1 m roztwór KC1.

c)    Dokonać pomiarów konduktancji badanych roztworów. W tym celu naczynko pomiarowe starannie przepłukać wodą destylowaną, dwukrotnie pierwszym z badanych roztworów, a następnie napełnić badanym roztworem. Obie elektrody połączyć z konduktometrem. Po ustaleniu się temperatury 298 K dokonać pomiaru konduktancji roztworu. W sposób analogiczny dokonać pomiarów konduktancji pozostałych roztworów.

zawartość procentowa siarczanu dodecylosodowego

Rys. 12. Zmiana właściwości fizyko-chemicznych roztworów siarczanu dodecylosodowego wraz ze zmianą stężenia

b)    Wykreślić krzywe zależności konduktywności badanych roztworów od stężenia i z uzyskanych wykresów wyznaczyć wartość krytycznego stężenia micelarnego dla badanych związków powierzchniowo czynnych. W przypadku, gdy załamanie na krzywej x₀ = f(c) jest stosunkowo niewyraźne, sporządzić zależność konduktywności molowej A od pierwiastka kwadratowego ze stężenia, z której odczytać wartość CMC.

c)    Na podstawie uzyskanych wyników wyciągnąć wniosek dotyczący wpływu długości łańcucha węglowodorowego związku powierzchniowo czynnego na wartość krytycznego stężenia micelarnego.

171

1

Opracowanie wyników

2

• a) wyniki pomiarów i obliczeń zestawić w tabeli (s. 172)