Stany wymagające pomocy psychiatrycznej w trybie doraźnym (określane czasem jako "naglące", "nagłe") to poważne zaburzenia nastroju, myślenia, które cechują się wystąpieniem zachowania niezwykłego, zaburzonego, niedostosowanego społecznie, niezrozumiałego dla otoczenia.
VAA/
K i i f ■: r fos P&ycł itefcnS
... .. .., ., . ę.
Skutki tego zachowania nie dają się przewidzieć, jednakże istnieje tu możliwość zagrożenia dla zdrowia lub życia własnego lub otoczenia.
Stany te charakteryzują się czasem nagłością wystąpienia, ale mogą też "narastać" przez czas dłuższy.
Każdy lekarz może znaleźć się w sytuacji konieczności udzielania pomocy psychiatrycznej w trybie doraźnym.
Potrzebę jej może zgłosić sam pacjent, jego rodzina, sąsiedzi, czasem osoby przypadkowe czy przedstawiciele służb porządkowych.
Niekiedy też pomocy psychiatrycznej może wymagać doraźnie pacjent przebywający na oddziale szpitalnym.
Spotkanie lekarz-pacjent w sytuacji "nagłości psychiatrycznej" różni się od kontaktu z pacjentem w zwykłych okolicznościach.
Może ono cechować się wysokim nasyceniem emocjonalnym, co nie pozostaje bez wpływu na funkcjonowanie lekarza.
Pacjent z zaburzeniami psychicznymi nie tylko sam przeżywa silne emocje, ale może wzbudzać je również w lekarzu.
Może to być strach, gniew, niechęć, przygnębienie, poczucie niepewności, bezradności, zagrożenia.
Źródła tych emocji to m.in.:
- nieprzewidywalność zachowań pacjenta;
- możliwość przeoczenia zagrożenia samobójstwem;
- możliwość spotkania się z agresją czy zachowaniami gwałtownymi;
- trudności w kontakcie związane z odmową lub niezrozumiałością wypowiedzi pacjenta;
- działanie wbrew woli pacjenta lub pod presją osób trzecich;
Źródła tych emocji to m.in.:
- trudności lub brak współpracy ze strony rodziny pacjenta;
- konieczność podejmowania szybkiej decyzji przy braku dostatecznych danych;
- możliwość przeoczenia istnienia u pacjenta jednoczesnej patologii w stanie somatycznym (wraz z objawami zagrażającymi życiu):
- konieczność zastosowania niekiedy przymusu bezpośredniego, środków krępujących.