Wychodzimy od wzoru na elastyczność cenową popytu,
E ^ AQD* px p APX QDX
i przyjmujemy, że chcemy zmierzyć elastyczność w punkcie E na krzywej popytu AB. Nachylenie krzywej AB jest równe APX/AQDX. W punkcie E nachylenie krzywej wynosi CE/CB. Możemy zapisać, że AQDX/APX = CB/CE. Cena w punkcie E wynosi CE' natomiast wielkość popytu równa jest odcinkowi OC. Dokonując odpowiednich podstawień do wzoru na elastyczność otrzymujemy:
E _ CB CE _ CB p " CE OC ~ OC
Elastyczność możemy otrzymać również z porównania dwóch odcinków na osi pionowej (osi rzędnych). Wychodząc od punktu A otrzymujemy inne wyrażenie nachylenia krzywej AB : APX/AQDX = DA/DE. Cena w punkcie E wynosi OD natomiast popyt równy jest odcinkowi DE. Elastyczność w punkcie E określona jest wzorem:
E OD OD
p ~ DA DE " DA
Jeśli krzywa popytu jest nieliniowa wtedy elastyczność cenową popytu w każdym punkcie krzywej mierzymy przy pomocy formuły poziomej (na osi odciętych) lub formuły pionowej (na osi rzędnych). W tym celu do danego punku krzywej popytu przeprowadzamy linię styczną przecinającą oś odciętych i oś rzędnych, a następnie wykorzystujemy jedną z formuł do obliczenia elastyczności w tym punkcie.
Wykres 27. Formuły pomiaru elastyczności
NACHYLENIE KRZYWEJ POPYTU A ELASTYCZNOŚĆ
Należy pamiętać, iż nachylenie krzywej popytu (krzywa bardziej stroma lub bardziej płaska) nie jest równoznaczne z elastycznością popytu. Wychodząc ze wzoru na elastyczność popytu:
AQPX Px
P APX QDX
z łatwością stwierdzimy, że AQDX/APX jest odwróconą relacją oznaczającą nachylenie krzywej popytu, natomiast PX/QDX jest stosunkiem ceny do rozmiarów popytu.
Nachylenie krzywej odnosi się do absolutnych zmian Px i QDX i dlatego zapiszemy je jako:
/ AQD*
Elastyczność odnosi się do względnych zmian Px i QDX i zapisujemy ją następująco:
AQDX /APX_AQDX Px
qdx / ~K~~ apx qd7
Obydwie wielkości nie są tożsame, ponieważ:
1 AQDX/QDX
AQDX / APX APX /Px
Nachylenie krzywej popytu jest stałe, natomiast elastyczność popytu zmienia się od - oo do 0.
DETERMINANTY ELASTYCZNOŚCI CENOWEJ POPYTU
Elastyczność cenowa popytu danego dobra zależy od wielu czynników, z których najważniejsze to występowanie substytutów, znaczenie dobra w całkowitym dochodzie konsumenta oraz długość czasu reakcji popytu na zmianę ceny.
WYSTĘPOWANIE SUBSTYTUTÓW
Ogólna prawidłowość polega na tym, że im więcej substytutów posiada dane dobro, tym większy jest współczynnik elastyczności cenowej tego dobra. Można
75