img008 2

u

Ewa Babuśka

Koszty - pojęcie, klasyfikacja , ewidencja, rozliczanie

Koszty powstają w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jednostek i

przedstawiają one wartość zużytych czynników wytwórczych w trakcie tej działalności.-------

Kosztem jest wyrażone w pieniądzu zużycie rzeczowych środków trwałych i obrotowych (materiałów), wartości niematerialnych i prawnych, usług obcych, czasu pracy odzwierciedlonego przez wynagrodzenie pracowników wraz ze świadczeniami na ich rzecz oraz niektóre pozycje nie wyrażające zużycia jak np. podatek od nieruchomości lub składki ubezpieczeniowe obciążające pracodawcę.

'W ustawie ó’”'rachunkowości ( podobnie jak w Międzynarodowych Standardach Rachunkow ości) koszty zdefiniowane są jako uprawdopodobnione zmniejszenia w okresie sprawozdawczym korzyści ekonomicznych, o wiarygodnie określonej wartości, w formie zmniejszenia wartości aktywów, albo zwiększenia zobowiązań i rezerw, które doprowadzą do zmniejszenia kapitahi własnego lub zwiększenia jego niedoboru w inny sposób niż wycofanie środków przez udziałowców lub właścicieli ( czyli z wyjątkiem podziału kapitału na rzecz właścicieli).

Zgodnie z zasadą memoriałową kosztu nie można utożsamiać z wydatkiem, a więc z rozchodem środków pieniężnych. Wydatek może bowiem poprzedzać moment powstania kosztu, może być z nim równoczesny lub występować później. Ponadto w ramach normalnej działalności mogą wystąpić wydatki, które nigdy nie będą kosztami np. wypłaty pożyczek i zaliczek, wpłaty podatków do budżetu, spłaty zaciągniętych kredytów i pożyczek itp.

Koszty są klasyfikowane i ewidencjonowane z punktu widzenia wielu różnych kryteriów. Dla potrzeb ustalenia wyniku finansowego dzieli się je na:

1.    Koszty zwykłej działalności operacyjnej, które są przeciwstawiane przychodom ze sprzedaży, czyli tzw. koszty uzyskania przychodów,

2.    Pozostałe koszty operacyjne,

3.    Koszty finansowe

4.    Koszty nadzwyczajne, zwane stratami nadzwyczajnymi.

Koszty działalności operacyjnej można podzielić i następnie ewidencjonować według prostych elementów działalności ( tzw. kosztów prostych) na układ kosztów według rodzajów - czyli zespół czwarty , oraz według miejsc ich powstawania - zespół piąty.

Koszty w układzie rodzajowym obejmują:

•    Amortyzację,

•    Zużycie materiałów i energii,

•    Wynagrodzenia,

•    Ubezpieczenia społeczne (pracodawcy) i inne świadczenia na rzecz pracowników,

•    Usługi obce (transportowe, remontowe, komunalne, telekomunikacyjne itp.),

•    • Podatki i opłaty, np. podatek od nieruchomości,

•    Pozostałe koszty, np. kosztypodróży służbowych.

. Koszty według miejsc ich powstawania obejmują:

•    Koszty działalności podstawowej (produkcyjnej, handlowej, usługowej); w ramach działalności produkcyjnej dzielą się jeszcze na koszty produkcji i koszty wydziałowe,

•    Koszty działalności pomocniczej (własne wydziały transportowe, remontowe, itp.),

•    Koszty ogólnego zarządu,

•    Koszty sprzedaży

Jeśli firma prowadzi dwa układy kosztów, to koszty zespołu 4-go przenosi się na koszty zespołu 5-go za pomocą konta 490 „Rozliczenie kosztów” (księgowanie po Ma).