img048 (17)

|

Tabela 1. Decyzje przedsiębiorstwa w krótkim okresie czasu

Zysk	TR >TC P > ATC
Zysk normalny (dolny próg rentowności)	TR = TC P = ATC
Strata	TR < TC P < ATC
Strata ekonomiczna uzasadniająca produkcję	VC < TR < TC AVC < P < ATC
Punkt zamknięcia (warunkowa produkcja)	VC = TR < TC AVC = P < ATC
Strata ekonomiczna uzasadniająca zaprzestanie produkcji	TR < VC < TC P < AVC < ATC

A-

i

gdzie: TR - przychody ze sprzedaży; TR = P Q ftjL ™xe C.trł/vur P - cena    i

Q - wielkość produkcji    J

Korzyści skali produkcji (economies of scalę) występują wówczas, gdy długookresowe koszty przeciętne LATC maleją wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji.

^ Przyczyny występowania korzyści skali:

1.    Specjalizacja w wykorzystaniu czynników produkcji.

2.    Poprawa jakości zarządzania.

3.    Dostęp do technologii.

4.    Wykorzystanie produktów ubocznych.

5.    Oszczędności kosztów transportu.

6.    Możliwość wykorzystywania siły przetargowej.

|

7.    Większe możliwości związane z promowaniem produktu i dbałością o wizerunek firmy.

Niekorzyści skali produkcji (cliseconomies of scalę) występują wówczas, gdy długookresowe koszty przeciętne LATC rosną wraz ze wzrostem rozmiarów produkcji.

-f- Przyczyny występowania niekorzyści skali:

L- Wzrost kosztów związanych z kontrolą i koordynacją procesu produkcji.

2.    Wzrost kosztów związanych z mniejszą efektywnością decyzji kierowniczych.

3.    Malejąca elastyczność reakcji przedsiębiorstwa na zmieniające się warunki rynkowe.

Próg rentowności (BEP - break even point) - poziom produkcji, dla którego przedsiębiorstwo osiągnęło wyrównanie kosztów całkowitych i przychodów całkowitych

(7.8)

gdzie:

TR - przychody ze sprzedaży P - cena

Q - wielkość produkcji

TR = TC

FC

(7.12)

PC

|> - AVC

Ilościowy próg rentowności

ki>3Z^i ZTte,fruM^{rR P} ' ~

TC = FC+VC

VC = Q ■ AVC

(7.9)

(7.10)

(7.11)

BEP.,=-

>1 P-AYC

Wartościowy próg rentowności

FC

BEP'= P--

W P-AVC

BE^PBEP^

Próg rentowności określający zdolności produkcyjne przedsiębiorstwa

FC

(7.13)

JZ44L-

BEP"--

Qmx(P-AVC)

■100

(7.15)

(7.16)

RFP

BEP"=-— 100

O

MAX

gdzie:

Qmax - maksymalna wielkość produkcji, jaką przedsiębiorstwo może osiągnąć (określona na podstawie zdolności produkcyjnych podmiotu) lub sprzedać (określona na podstawie prognoz rynku).

Zysk i wielkość sprzedaży przy założonej wielkości zysku

=Qmax-P-(FC + Q_max-AVC)    (7.17)

gdzie:

Z_mx - maksymalna wielkość zysku jaki przedsiębiorstwo może osiągnąć przy założonym Q_mx

Z_Max ~Qmax (P~ AVC)- FC    (7.18)

!2z ~

FC+Z

P-AVC

(7.19)

Graniczny poziom ceny sprzedaży i kosztów zmiennych jednostkowych

Pmin ~

A VC ■ Q_max + FC

Qmax

(7.20)

gdzie:

Pmin - graniczny poziom jednostkowej ceny produktu

43