img294

15.3. Pomieszczenia dla koni

Wszystkie pomieszczenia, w których stoją konie noszą miano stajni Stajnia jest tylko miejscem postoju, ale powinna tez być wygodnym legowiskiem koni. Część st _ gdzie stoją konie, jest pomieszczeniem głównym. Oprócz tego w wielu stajniach znw dują się pomieszczenia pomocnicze (szorownia, siodlamia, paszarnia) oraz usługowi (dyżurki, sanitarki, stanowiska zabiegowe).

Budynki stajenne powinny być lokalizowane na miejscach suchych, poziomych luftj lekkich wzniesieniach, a nigdy w zagłębieniach terenu. Dla lepszego, jednakowej* nasłonecznienia obu stron stajni, długa ściana budynku powinna być usytuowana iinti północ - poiudnie Stajnia dla klaczy i źrebiąt winna posiadać okólniki i przyl do pastwiska. Stajnia dla ogierów powinna się znajdować w miejscu spokojnym odd nym od dróg. •

15.3.1. Rodzaje stajni

Rozróżnia się trzy typy stajni: stanowiskowe, boksowe i biegalme. Stanowiska b ją pojedyncze podwójne i poczwórne, oddzielone od siebie przegrodami stałymi (ści z drewna) lub niestałymi (drążki). Ścianki działowe muszą być wysokie około 1,5 m] przylegać do podłogi, od strony żłobu powinny być podwyższone do wysokości około 2 Drążki działowe o długości około 2.5 m, grubości 10-12 cm zawieszone są poziomo ti wysokości około 1 m Stanowiska umożliwiają największą oszczędność miejsca w ni, lecz nie zapewniają swobody ruchów koniom, które stoją przywiązane do złobólj Wymiar stanowiska dla 1 konia: minimalna długość wraz ze żłobem - 3 m, minimalni szerokość 1.6 m Stanowisko musi być na tyle szerokie by można było odwracać \ nim konia przy wyprowadzaniu.

Boksy są znacznie bardziej wygodne niż stanowiska gdyż zapewniają swobodę a chu przebywającym w nim koniom, a więc lepszy wypoczynek. W zależności od Cf/O znaczenia boksy buduje się o ścianach pełnych, niskich lub wysokich ażurowych luft zróżnicowanych Dla klaczy źrebnych lub z przychówkiem najodpowiedniejsze sąb(k ksy o niskich ścianach (około 1 5 m) od strony koryta^rza, dla spokojnych ogierów i kof sportowych boksy o ścianach zróżnicowanych, boksy o ścianach pełnych o wysoki 2.5 m przeznacza się dla ogierów niespokojnych, złośliwych Im boks jest większy, wygodniejszy dla koma, nie robi się jednak boksów większych mz o wymiarach 4x4 i Zależnie od przeznaczenia powierzchnia boksów wynosi: porodówka -16 m² (4*4 dla koni zarodowych - od 12,5 (3.2^3,9 m) do 14 m² (4x3 5 m) W stajni dla koni n czych i sportowych około 10 m² (3x3,5 m) Drzwi do boksów muszą się otwierać korytarz, bywają one zawiasowe lub przesuwane na szynach, szerokość drzwi po na wynosić 1.2-1.4 m. Biegalnie są to bezsłupowe stajnie, w których konie poruszi się luzem a są wiązane przy żłobach tylko w porach karmienia Wbiegalniach ut wana jest przede wszystkim młodzież jak również klacze ze źrebiętami. W zależi cd wieku konia powinno przypadać na 1 szt od 5 do 7 m². norma dla klaczy ze źr kiem 8 m².

Żłoby w stajniach mogą być różnego rodzaju. Wykonuje się je z kamionki, betonu drewna Wysokość żłobu nie powinna przekraczać 1.1 m. na-bardziej uniwersalny żłób o wysokości 75-90 cm Na jednego dorosłego konia powinno przypadać 1 m gości żłobu, o głębokości 25-35 cm. Siano winno się zadawać do kosza znajdując się obok żłobu lub bezpośrednio na ściółkę. Wadliwe są drabinki na siano umieszi ne wysoko nad żłobem Woda powinna być podawana samoczynnymi poidłami.

125

Podłoga w stajni powinna być / materiałów trwałych, nienasiąkliwych i nie śliskich, a |M/y tym ciepłych i elastycznych Dobrym rozwiązanym jest tzw klepisko, czyli podłoga glihobita smołowana. Za dobre uważa się również podłogi wykonane z asfaltu i klinkie-iii Najgorszymi są podłogi z kamienia polnego. Okna w stajni winny się znajdować na ■ryeokości minimum 2 m od podłogi. W pomieszczeniach stajennych stosunek po-Wi"i/chm okien do powierzchni podłogi powinien wynosić 1:15. i Wg wszystkich budynkach stajennych wskazane są drzwi dwudzielne ułatwiające wentylację, szerokość ich powinna wynosić ponad 2.5 m, aby umożliwić wjeżdżanie do iiiiini wozem.

IM. Żywienie koni

Żywienie jako jeden z elementów środowiska w poważnym stopniu decyduje o wzro-(• io i rozwoju źrebiąt, kondycji koni ich zdolności do wykonywania pracy w zaprzęgu pod siodłem czy wreszcie o sprawności rozpłodowej ogierów i klaczy.

[ Do praktycznego normowania paszy dla koni konieczna jest znajomość zasadni-fc/ych właściwości poszczególnych pasz, sposobów ich przyrządzania i dawkowania, (kili/.eb żywieniowych różnych rodzajów koni jak i technika układania dawek pokarmowy h Nieprawidłowe zbilansowanie dawek pokarmowych wpływa ujemnie na wyniki ■jfytkowania rozpłodowego, roboczego i wierzchowego a błędy popełnione w żywieniu koni są często przyczyną schorzeń i upadków

15 4.1. Pasze treściwe

I l asze treściwe są to ziarna zbóż i nasiona innych roślin uprawnych oraz otrzymane |H/y ich przerobie przetwory - otręby, śruty, makuchy

Owies - uważany jest za najlepszą paszę treściwą dla koni. Białko owsa nie jest beliioj wartości, ale łatwo uzupełnia się białkiem zielonek lub siana. Za normalną dawkę • lla dorosłego koma uważa się 3-7 kg na dobę Podaje się ziarno w całości. Gniecio-Dty owies - tylko źrebiętom koniom rekonwalescentom i starym Ziarno owsa świeżo Iftlminego może spowodować zaburzenia przewodu pokarmowego lub kolki, dlatego mr» należy go skarmiać wcześniej niż 4-5 tygodni po zbiorze Do ziarna owsa, podob-Itta |nk i innych pasz treściwych, konieczny jest dodatek sieczki lub suszu z traw, co ma lin celu zmuszenie konia do lepszego rozgryzania i naślinienia pobieranej paszy.

Jęczmień - jest równie dobrą paszą treściwą dla koni Ma wysoką wartość kalorycz-j N Posiada właściwości tuczące, dlatego wykorzystuje się go w opasie koni Koniom j nn> w pełni wykorzystywanym roboczo dawki jęczmienia należy ograniczyć. Jęczmień |n H leje się przeważnie do 3 kg dziennie na sztukę, a najlepiej stosowaćgowmieszanoez Iwom (V₃ jęczmienia + ²/₃ owsa) Jęczmień ze względu na twardość ziarna podaje się gnfcciony.

Żyto - może częściowo zastąpić owies w żywieniu kom roboczych. Nie nadaje się do Bywionia klaczy źrebnych i młodzieży ze względu na powodowanie zaparcia przewodu |i< Ikirmowego. Po uprzednim przyzwyczajeniu można koniom roboczym podawać 3-6 kg |yi.i w postaci zmielonej śruty z sieczką lub całego ziarna uprzednio moczonego (silnio pęcznieje).

Bobik - jako pasza bogata w białko może być skarmiany końmi codzienne pracują-|ymi i ogierami w okresie stanówki. Dzienna dawka od 0,5-1.5 kg Przed skarmianiem Mrówno śruta bobikowa jak i całe ziarno, winno być moczone przez 12 godzin. Jest fródlem witamin z grupy B