Trudność rozmieszczenia przewodów podziemnych w przekrojach ulic, a także trudność ich utrzymania i wykonywania napraw awaryjnych lub przebudowy inspirowały od dawna do poszukiwania bardziej racjonalnych rozwiązań.
W Polsce znalazły one podstawę prawną w zarządzeniu ministra administracji, gospodarki terenowej i ochrony środowiska z dnia 13 kwietnia 1976 r. w sprawie tymczasowych wytycznych projektowania sieci uzbrojenia podziemnego w kanałach zbiorczych (Dz.Urz. MAGTiOŚ nr 2, poz. 6).
Użyty w tytule tego punktu w nawiasie wyraz „tunele” został zamieszczony jedynie dla przybliżenia oficjalnego terminu „kanały zbiorcze”, który jest również stosowany do określenia rozwiązań technicznych prefabrykowanych bloków kominowych (wentylacyjnych, spalinowych i dymowych).
Rys. 36. Ideogran- przekroju kanału (tunelu) zbiorczego uzbrojenia podziemnego. Rozmieszczenie przewodów w kanale
1 - przewód wociociągowy, 2 - kable elektroenergetyczne, 3 - przewód gazowy, 4 - kable telekomunikacyjne, 5 - rurociągi sieci cieplnej, 6 - przewód kanalizacyjny tłoczny, 7 - przewód kanalizacyjny grawitacyjny (na odcinkach korzystnego położenia przewodu w stosunku do spodu kanału)
W załączniku do zarządzenia zostały zamieszczone rysunki i tablice określające zasady rozmieszczenia i odległości między poszczególnymi przewodami i kablami, jakie mogą znaleźć się w kanale zbiorczym. Problemy te nie należą do zakresu tematycznego poradnika i powinny być każdorazowo konfrontowane z całą treścią zarządzenia.
Tutaj natomiast należy przytoczyć określone w tym załączniku wymagane odległości poziome od zewnętrznego lica konstrukcji (obudowy) kanałów zbiorczych, układanych równolegle do innych urządzeń i przewodów, które mogą znaleźć się poza obudową.
Odległości te powinny wynosić co najmniej:
1) do najbliższej szyny toru tramwajowego - 2 m
2) do najbliższej szyny linii kolejowej
a) nie zelektryfikowanej - 4 m
3) do krawężnika ulicy - 0,5 m
5) do zewnętrznej krawędzi rowu przydrożnego - 1 m
6) do ściany lub podpory wiaduktu - 0,5 m
7) do słupów trakcyjnych i elektroenergetycznych - 1,5 m
8) do kabli telekomunikacyjnych i energetycznych - 1 m
9) do przewodów wodociągowych - 1,5 m
10) do przewodów kanalizacyjnych - 1 m
11) do przewodów sieci gazowej
a) o średnicy do 100 mm - 1,5 m
b) o średnicy powyżej 100 mm - 2 m
Zarządzenie dopuszcza zmniejszenie podanych odległości w warunkach dużego zagęszczenia uzbrojenia, z zastosowaniem rozwiązań umożliwiających budowę i remont każdego z tych urządzeń i obiektów bez uszkodzenia.
W przypadku budowy innych obiektów we wspólnym wykopie z kanałem zbiorczym, zarządzenie wymaga zachowania odległości między nimi co najmniej:
1) 0,4 m - przy usytuowaniu na tej samej rzędnej,
2) 0,4 m plus różnica rzędnych posadowienia sąsiadujących z sobą obiektów - przy usytuowaniu na różnych poziomach.
157