IMG76 (7)

250

250

Rysunek 8.172

Zer uzupełniający kornika drukarza * łyku świerka (wg Kudeli. 1970) l ali sic i coraz h.ir«.l/K-( od Mchic oddalone. co powoduje. żc znaczna częsc obwodu slr/aly /odatc uszkodzona. Przeciętna dlugox chodników larwalnych wynosi 4--o cm S.) one zatkane ciemnobrunatną in.|c/k.| i nic narusz,ip drewna.

('■dc larwy osiągną 5-7 mm długości, a następuje to po 3-4 tygodniach żerowania, zwykle u drugiej połowie czerwca, wygryzają owalna kolebkę poczwarku-wą. zagłębioną mniej lub bardziej w korze (w grubej korze kolebka może być całkowicie w niej ukryta). Prz.epoc7Avarcz.enic trwa 2-3 tygodnie, po czym pod korą poja-wiają się młode, żółtawe (niewy. barwionc) chrząszcze, które prowadzą żer uzupełniający w okolicy kolebki poezwarkowej. wygryzając w' łyku i na powierzchni drewna nieregularne chodniki, których kształt zwykle bywa upodobniony do jelenich rogów lub egipskich hieroglifów (rys. 8.172). Żer uzupełniający trwa około 2 tygodni, następnie, w połowic lipca. już w pełni wybarwione młode chrząszcze opus/c/a].( żerowiska macierzy stc i przy stępują do rójki.

Długość rozwoju 1 pokolenia trwa około 2 miesięcy. Należy jednak zauważyć, żc uzależnienie rozwoju komika drukarza od temperatury może ten okres mocno skrócić lub wydatnie wydłużyć. Część starych chrząszczy po założeniu żerowiska ginie, pozostałe prowadzą zer regeneracyjny samica przedłuża chodnik macierzysty, samiec poszerza komorę godową W końcu czerwca opuszczają one żerowisko i zasiedlają odpowiednie drzewa, dając poc/ątck generacji siostrzanej.

Są zatem 3 rójki kornika dmkar/a: główna w okresie wiosny, siostrzana (prowadzona przez chrząszcze, które dały poc/ątck 1 generacji) i druga, którą prowadzą młode chrząszcze wylęgłe w lecic W nic sprzyjających warunkach mogą być tylko dwie rójki (główna i siostrzana i. a na południowych zboczach górskich, w krajach położonych na południc od Polski, w cieple lala wyjątkowo nawet pięć rójek (główna, siostrzana, druga, druga

siostrzana i trzecia). Zorientowanie się w liczbie pokoleń i pokoleń siostrzanych jest trudne, gdyż rozwój kornika drukarza przebiega nicrytmicznic i zwykle na jednym drzewie można znaleźć od czerwca do sierpnia wszystkie stadia rozwojowe tego szkodnika. Według Bilczyńskicgo (1 ‘>74). w korzystnych warunkach termicznych pogody, charakterystycznej dla Polski i mezoklimalu równin i niższych położeń górskich, komik drukarz wyprowadza dwie generacje, a rozwój każdej z nich trwa około 2-2.5 miesiąca. Na stokach północnych w reglu górnym występuje w roku tylko jedna generacja. W warunkach przejściowych między opisanymi komik może wyprowadzić tylko 1.5 generacji i wówczas zimują nie tylko postacie dorosłe, ale również larwy i poczwarki. Zwykle jednak zimują tylko postacie dorosłe kornika drukarza, ukrywające się w tym celu w żerowiskach (zimuje tu 90') chrząszczy). pniakach, norach i ściółce. Postacie domslc żyją 2-3 lala.

Głównymi czynnikami ograniczającymi komika drukarza są: brak drzew przydatnych do zasiedlenia i niekorzystne wantnki atmosferyczne. Spośród wrogów naturalnych główne znaczenie mają owadoZeme ptaki i drapieżne podkorowc owady. Liczne też są pasożyty i czynniki chorobotwórcze. Z ptaków najsilniej redukują komika drukarza, zwłaszcza na jesieni i w zimie, dzięcioły (pstry, średni i duży), a także kowaliki i pcłzaczc. które skutecznie ograniczają liczebność tego szkodnika w jego żerowiskach. Sikory , mucholówki i zięby wyłapują korniki podczas rójki. Do najważniejszych drapieżców drukarzu należą chrząszcze - prze krasek mrówcczka. wydluzak (Nudobius) i inne kusakowatc. pclcik (Platysoma), obumierki (Rhiznphagus). urazek (Glischrochilus ąuudripusndaius 1 oraz przedstawiciel biegaczowatych: goniec czarny - Tachyia rumu Gyll. Innymi drapieżcami >.i wielblądka (Rapliiditi), chyłka (Lonchea). szaroziołek (Waletem) oraz muchówki z rodzaju Xylophagus (= Erinna), których larwy wyżerają larwy i poczwarki komika drukarza Ważnym drapieżcą jaj jest roztocz - Pseudotarsonemoides gaehleri Schaur. W Puszczy Białowieskiej stwierdzono istotne znaczenie skrycików (Crypturgus) w redukcji liczebności korników. Skryciki zasiedlają bowiem żerowiska drukarza i niszczą wówczas tata tego komika. Spośród pasożytów należy wymienić pasożyty lanc drukarza z nadrojzun hleskotęk (Rhopalicus suspensus Ratz., Eutelus typographi Rusch.). męczclkowatych i( . strychorum Gir.. C. sordidator Ratz.) i pasożyta postaci dorosłych kornika drukarza / ■ cobia seitneri Rusch. (blcskotki) (rys. S. 173). Choroby komika drukarza pouodowarv -: głównie przez kłębczaka Beauveria bassiana. wywołującego białą muskardynę. • m, . nie z rodzaju Diplogaster. Mniejsze znaczenie mają choroby bakteryjne oraz pmto/oozy

Komik drukarz, występuje w Europie, północnej Azji i w Azji Mniejsze! W po . prezentowany jest w górach i na niżu, a tam szczególnie na Mazurach i Wanmi w • dzic jest szkodnikiem świerka, ale w drzewostanach świerkowych z udziałem innych igi .»■ tych zasiedla też sosnę i modrzew, wyjątkowo był notowany na jodle.

Jest to jeden z najgroźniejszych szkodników lasu. Minto ze w z.is.ul .- o ..' wa osłabione i ścięte, to jednak przy masowym występowaniu kolejno n uli u    \

osobników zasiedlają drzewa nic wykazujące oznak osłabienia Ma to miocc pi -. higieny lasu. utajonym osłabieniu drzew, których reakcje ohmnnc cą /aliantów uv « powicdnich warunkach termicznych (powyżej 20T w czasie rojki wtosenner I' atakowane odznaczają się odpadaniem łusek kory jeszcze przy zielonej koi. u- w .    \

wanicm brunatnych trocinck. następnie matowieniem, żółknięciem i nidzemem > przedwczesnym opadaniem zielonkawych igieł. Drzewa zaatakowane latem >.¹ «    ,

jednak barwę, u igły tracą dopiero na wiosnę.