Edukacja alternatywna 153
chodzić na wyższy poziom później. Może się zdarzyć sytuacja odwrotna, tj. przejście z grupy starszej do młodszej na jakiś czas, w celu uzupełnienia braków w swoim rozwoju.
Tygodniowy wymiar wynosi 25 godzin. Praca dzieci w ciągu dnia odbywa się z dwoma przerwami, z których pierwsza — krótsza — przeznaczona jest na zjedzenie przyniesionego ze sobą śniadania, druga — półgodzinna — na pobyt na dworze. Nie ma dzwonków i związanych z nimi przerw międzylekcyjnych.
Podsumowując, można powiedzieć, że to bardzo trudne „zamiast mówić — milczeć, zamiast nauczać — obserwować, zamiast dumnej godności — być pokornym"143.
Jeszcze trudniej kochać zgodnie z propozycją autorki koncepcji, albowiem „człowiek, który nie kocha widzi tylko błędy u innych. A przecież tylko ten, kto kocha, jest prawdziwym, widzącym obserwatorem i tylko on może dostrzec w dziecku to, czego ono samo nie jest jeszcze w stanie zobaczyć i zrozumieć. Tylko wtedy dziecko może przed wychowawcą odkryć swą prawdziwą naturę"144.
Maria Cackowska — profesor Uniwersytetu im. M. Curie-Skłodowskiej w Lublinie, znany teoretyk nauczania początkowego.
Źródeł swojego modelu nauczania wczesnoszkolnego poszukiwała Maria Cackowska w systemie pedagogicznym M. Montessori i O. Decrol^ego. Koncepcja zawiera wiele pierwiastków zaczerpniętych z idei szkół alternatywnych.
143 Montessori M., Dos Kind in der Familie. Wien 1923, Stuttgart 1954, s. 29-30 (w:) H. Halstiege, Erzieher in der Montessori Pedagogik. „Padagogische Schriften" 1991, Ł 4, s. 3.
I4* Op. dt., s. 5 oraz Montessori M., Liber die Bildung..., op. at„ s. 94-95.