IMGc35 (2)

362

Drobnoustroje kwasooporne i promieniowce

a następnie ulepszona przez Neelsena, metoda barwienia. Obecnie zalicza się do tego gatunku prątki wywołujące gruźlicę u człowieka.

Morfologia. Kształt Myc. tuberculosis jest taki jak innych prątków kwa-soopornych. Anatomicznie komórka jest zbudowana z gładkiej ściany, złożonej z trzech warstw. Środkowa i wewnętrzna warstwa mają grubość po 10 pm. Pod ścianą komórkową znajduje się błona cytoplazmatyczna złożona z dwóch gęstych warstw.

Plazma jest homogenna i rzadka, zawsze znajduje się w niej kilka wa-kuoli. W mikroskopie elektronowym spostrzega się w plazmie kilka miejsc zagęszczonych, jak gdyby 2—3 ziaren, wielkości 300—350 jtm. Ziarna te prawdopodobnie odpowiadają jądrom komórek. Brak ich w hodowlach starych, w których prątki tracą również tak charakterystyczną dla nich kwasooporność. Również w młodych.hodowlach zdarzają się formy prątków niekwasoopornych.

Budowa antygenowa. W budowie chemicznej prątków gruźlicy najbar-dziej-charakterystyczna jest obecność lipidów, nie spotykanych w święcie roślinnym czy zwierzęcym. Wynoszą one około 40% masy bakterii, podczas gdy u innych bakterii ilość lipidów wynosi zaledwie 1%. Można je ekstrahować mieszaniną alkoholu i eteru lub chloroformem albo alkoholem etylowym. Zawarte są w nich komponenty kwasu tłuszczowego, fosfatydy i substancje woskowe, w których jest kwas mikolowy.

Oprócz lipidów obecne są frakcje wielocukrowe, nukleoproteinowe i 3 frakcje białkowe (A, B, C), izolowane przez Seibert.

Lipopolisacharyd ekstrahowany olejem parafinowym zawiera wosk D, który jest uważany za wskaźnik wirulencji prątka ludzkiego. . Wśród wo-