174 3. Język w Internecie
Gazeta elektroniczna193 to czasopismo wydawane w wersji elektronicznej i rozsyłane subskrybentom194. Od biuletynu elektronicznego różni ją głównie to, że nadawca jest też twórcą tekstów lub bierze udział w ich przygotowywaniu. Jest to w takim razie pismo nastawione nie tylko na powiadamianie (jak biuletyn), lecz głównie na publicystykę, a więc i perswazję. Należy jednak mieć na uwadze, iż gazety elektroniczne funkcjonują jako:
* wtórnie elektroniczne, a prymamie pisane,
• prymamie elektroniczne195.
Zarazem gazety elektroniczne prymamie pisane zbliżają się do e-zine’ów. Problem wymaga bliższej analizy, która nie jest w tym miejscu możliwa, jest jednak jasne, że między wymienionymi typami gazet istnieją ważne różnice. Po pierwsze, funkcjonują one w różnych dziedzinach życia; po drugie, tematyka wypowiedzi jest inna - gazety prymamie elektroniczne zawężają pole widzenia do wybranych zagadnień, co wynika choćby z ich niekomercyjnego charakteru; po trzecie, gazety prymamie elektroniczne znają tylko internetowy kanał przekazu; po czwarte - stopień oficjalności komunikacyjnej, a w związku z tym też autorytatywności jest w ich obrębie znacznie niższy.
Stopień złożoności genologicznej gazet prymamie elektronicznych jest znacznie mniejszy niż elektronicznych wtórnie196.
193 Określenie .gazeta elektroniczna’ odnosi się też do periodyków.
194 Gazety drukowane winny ukazywać się codziennie, w Internecie rygor ten nie jest respektowany.
195 To rozróżnienie może być tematem do dyskusji. Kilka uwag w związku z tym zgłosiłem w artykule O czasopismach polskich w Internecie. Z dodaniem uwag o ich przydatności do nauczania języka polskiego jako obcego, .Postscriptum' 1997-1998, nr 24-25, w Internecie pod adresem http://sjikp.us.edu.pl/index.php?Tr=His&Ze= 1 &Tresc=PS&WRok= 19 98&N r=25&Typ=AutorScPoz=ps_25_ 11.
196 Do studiowania zagadnień związanych z czasooiśmiennictwem
E-zine, czyli electronic magazint, to czasopismo wydawane w wersji elektronicznej i rozsyłane subskrybentom. Mógłby być uznany za rodzaj gazety elektronicznej, jednak chronologicznie e-zine’y są wcześniejsze od gazet/periodyków elektronicznych. Z tej zapewne przyczyny termin .e-zine" często' jest odnoszony do elektronicznych wersji gazet drukowanych. Uwaiam, że najlepiej rozróżnić oba terminy (.e-zine" i .gazeta elektroniczna") według kryterium prymarności. Oczywiście wersja internetowa gazety drukowanej musi być podobna do e-zine'u, toteż czynników różniących trzeba szukać poza samym tekstem. Główne różnice pokazuje tabela 11.
Tabela 11. Porównanie e-ctne'u i gazet orać periodyków elektronicznych (prymami* drukowanych)
- : r : ’ vr. E-zine |
Gazeta rkktrtHiktM^tHodjrti elf | ronk*# ny 1 |
forma wyłącznie elektroniczna |
forma wtórnie elektroniczni, te wzglądu na różnic* łrodków i kanałów rotpowwhwłn-ma musi ona być przeróbką (parafraaą?) wersji drukowanej |
charakter niekomercyjny (na ogół) |
rharalrter komercyjny, wydania elektroniczne to zwykle forma promocji, toteż tą skróconymi wariantami gazet drukowanych |
mają charakter hobbystyczny i/lub specjalistyczny i z założenia funkcjonują poza głównym nurtem wydawniczym |
dążą do poszerzenia grona odbiorców, reprezentują tzw. główny nurt wydawniczy . ..... |
Naturalnie periodyki elektroniczne wykazują podobieństwo do periodyków specjalistycznych i hobbystycznych w punktach 2. i 3. Różnica formy jest jednak bardzo doniosła i nie ogranicza się do spraw formalnych, lecz przenosi się takie na inne aspekty funkcjonowania czasopism.
Wśród periodyków elektronicznych można przeprowadzić następny podział - na tekstowe i hipertekstowe.
Portal internetowy to utworzone na zasadzie przeniesienia