mity118

238 Wołogoszcz

musiał zgodzić się na próbę ognia i wody, której Pam, choć sam do niej dążył, nie sprostał, wobec czego został wraz z całym rodem wygnany z ziemi permskiej (według tradycji wywędrował aż nad rzekę Ob na Syberii). - W. Szymański, SSS VI, 567-568; J. Strzelczyk, Apostołowie Europy, W. 1997,310 nn.

Wołogoszcz (obecnie Wolgast, Niemcy) - miasto nad Pianą na Pomorzu Zachodnim. Kult pogański w Wołogoszczy jest poświadczony przez żywotopisarzy św. Ottona z Bambergu. Czci doznawał tam —» Jarowit. W kościele św. Piotra w Wołogoszczy znajdują się dwa wmurowane kamienie z niezbyt doskonałymi artystycznie rytami wyobrażającymi postacie ludzkie. Pierwszy z głazów (193 x 117 cm), zwany kamieniem Jarowita (Gerovitstein), znajduje się w fundamencie póź-nogotyckiej wieży i przedstawia człowieka siedzącego lub stojącego na wzgórzu, z włócznią w prawej ręce. Nad jego głową wyryto później krzyż maltański, który zniszczył wyobrażenie ostrza włóczni. W obejściu chóru kościoła znajduje się podobny, lecz mniejszy (84 x 44 cm) kamień, na którym przedstawiono człowieka z włócznią, odzianego w długą szatę z frędzlami. Nad jego głową znajduje się krzyż. „Podobny rysunek, ryty w kamieniu (125x66 cm), był wmurowany w ścianę kościoła św. Piotra w Słupsku. Inny, mniej znany kamień z płaskorzeźbami znajduje się w miejscowości Stolpe koło Anklam. Wyryte są na nim z jednej strony postać człowieka, a z drugiej - krzyż i róg" (L. P. Słupecki). - Słupecki 1993 ABD, 1994 AB.

Wołos - zob. Weles.

Wrocisław (Długosz: Wratysław) - legendarny syn -> Lestka III. Kronikarz wielkopolski (c. 4) wymienia Wrocisława na czwartym miejscu listy dwudziestu synów Lestka III z nieprawego łoża (zob. Bolesław). Miał on (c. 8) otrzymać od ojca kraj Ranów, czyli Rugię. Podobnie podaje Długosz (s. 208).

Wyszymir (Długosz: Wizymir, Wyszomir) - legendarny syn Lestka III. Kronikarz wielkopolski (c. 4), a za nim Długosz (s. 206), wymieniają go na osiemnastym miejscu listy dwudziestu synów ->

Lestka III z nieprawego łoża. Oba źródła (Kron. wlkp., c. 8; Długosz, s. 208) podają, że Wyszymir otrzymał od ojca „gród na brzegu Morza Północnego, gdzie teraz leży Wyszomierz, miasto nazwane od jego imienia" (Kron. wlkp.). Chodzi o miasto Wyszomierz (niem. Wismar) w kraju Obodrzyców, którego nazwa rzeczywiście może pochodzić od imienia Wyszymir. Marcin Bielski (1856, s. 58) skojarzył wiadomość o Wyszymirze z wprowadzonym przez siebie -» Wizymirem, potomkiem Lecha: „Wizymir na brzegu morskim dzierżał Wizmaryę, którą jeszcze założył Wizymir, potomek pierwszego Lecha, fundatora naszego".