Obraz03 (4)

przybywać już 24 lipca. Były to jednostki należące do 17 DP, 174 DRez, 73 DP i DSpad-Panc „Hermann Góring”.

17 DP zabrano z 8 A Grupy Armii „Południowa Ukraina”. Skierowano ją nad Wisłę, w rejon Dęblina i Puław. Na ten kierunek przegrupowano również 174 DRez, która w Generalnym Gubernatorstwie pełniła funkcje policyjno--okupacyjne. Dywizjom tym powierzono organizację obrony Wisły na styku z 4 Armią Pancerną. Część ich sił przerzucono na wschodni brzeg rzeki, gdzie przystąpiły do rozbudowy przedmości wokół Dęblina i Puław.

73 DP, która przybyła z Węgier, gdzie została odtworzona przez wojska zapasowe po stratach poniesionych wiosną w walkach o Sewastopol, oraz DSpad-Panc „Hermann Góring”, przerzuconą z Włoch, skierowano do rejonu Warszawy. Dowodzenie siłami mającymi bronić podejść do stolicy Polski powierzono XXXIX KPanc, który ściągnięto w tym celu z 4 A z rejonu Szawli na Litwie. W tym czasie jego dowódcą był gen. por. (od 1 sierpnia 1944 r. gen. w. panc.) Dietrich von Saucken. Wprowadzono go do działań w dniu 29 lipca¹.

25 lipca przed południem czołowe oddziały 2 A Panc dotarły nad Wisłę, przełamały organizowaną tam przez wojska niemieckie obronę przedmościa

1    w kilkugodzinnych walkach, w których uczestniczyły również jednostki 8 AGw, wyzwoliły Dęblin i Puławy. Broniące się tu siły 17 DP i 174 DRez wysadziły mosty pod Dęblinem i Puławami i zaczęły pośpiesznie umacniać się na zachodnim brzegu Wisły.

Stąd też podjęta przez radzieckich pancerniaków próba sforsowania z marszu rzeki nie przyniosła powodzenia. Strona niemiecka podaje, że w walkach tych

2    APanc straciła 30 czołgów². Przyczyną radzieckiego niepowodzenia był nie tylko opór nieprzyjaciela, ale i duże braki w zaopatrzeniu w amunicję oraz materiały pędne i smary. Zostały one zauważone także przez rozpoznanie 9 Armii i wyraźnie odnotowane w jej dokumentach³.

Na ten szczegół chciałbym zwrócić uwagę, gdyż był to sygnał zbliżającego się kryzysu zaopatrzeniowego, który ostro zarysował się pod Warszawą i miał określone skutki dla przebiegu stoczonej tam bitwy. Nie wybuchł on nagle, jego symptomy —jak widzimy — wystąpiły już wcześniej.

W tym czasie, gdy wojska 1 Frontu Białoruskiego osiągnęły Wisłę, marsz. Rokossowski sprecyzował dalsze zadania na okres do 1 sierpnia. Dla armii lewego skrzydła przewidział kontynuowanie natarcia i wyjście na rubież: Trojanów (10 km na południe od Kałuszyna). Wola Starogardzka, Garwolin, Domaszew, Kobylnica, a następnie sforsowanie Wisły i uchwycenie przyczółka na rubieży: Kozienice, Zwoleń (wyłącznie), Józefów.

26

1

   KTB 9 A, MiD WIH. t. 312. roi. 343, kl. 7916365 - 7916366.7916370-7916372 (zapis z 26 i 29 lipca 1944 r.).

2

   Meldunek 9 Armii z 25 lipca 1944 r.. MiD WiH. t. 312, roi. 343, kl. 7917077-7917078; meldunek Grupy Armii „Środek" z 25 lipca 1944 r.. t. 312, roi. 247, kl. 7802565-7802569; H. Gudcrian, Wspomnienia żołnierza, Warszawa 1958. s. 293.

3

* MiD WIH, t. 312. roi. 343, kl. 7917077-7917078.