194
"Fontes Archooologici Poenaniensea", t.XI, 1960, x‘yc.49, lOa 1 10b$ tenże: Materiały z dwóch cmentarzysk ludności kultury łużyckiej wa Włostowie, po w. Srodw, "Fontes Archuuologici Poananienaoi t.HV, 1963* ryc.42,20; 43* a.135* Bt Miklaszewska—Balcer,
J. UlikletioSi Cmentarzysko kultury łużyckiej z tai _• joco.voaci Podule, pow. Leak, stanowisko X, "Wledoaośsi Archoologiczao", t.33* 2.1* 1966, tabl.XX, 21,24 oraz: H. Seger, Die Doichael-wogen von Gross Perschnitz, Krois Ullitach, "Altschlesion" t.3, 1931, s.185-204.
S. Ans ti, La civilisetion du Val Oamonika, Grenoble 1960, tabl. 36; oraz: Clark, Europo Przedhistoryczna..., s. 337*
M. Eliade, Traktat..., s. 145-146•
^ H. Jeger, Dio Deichselwagen..., s. 193 i n.
J. Filip, Pradzieje Czechoalo..ac ji..., s • 269» tabl. 26,7l J.śi.D. Clark, Europa Przedhistoryczna.. -, 9.358 oraz: M. Eliade, 1'rak-tat.••, s. 150.
^ B. Gedigo, Cmentarzysko ciałopalne kultury łużyckiej w Czorno-
jąsach, po w. Opole, "wiadomości Arcoeologiczne" t.XXXII, s.1-2,
1966, ryc. 11 ,d; D. Durczowaki, Cmentarzysko z ceramiką malowane
* Bogowie, po.7. Gostyń, "Pontas Archaeologici Póananionsas",
t.ZII, 1961, ryc.1ó,o* 20,9* oraz: Z. Pieczyński, Cmentarzysko
z wczesnego okresu zexazuu0o..•, ryc. 38,8; 39*6; 8, 1 i 2.
(4
’•/. La Bourno, Die Ponmerell ischen Gesichtsurnen..., tabl.24,1120, oraz 9,362, także: L.J. Łuka, Nowe cmentarzysko w Wiolicopolace..• o. 162, ryc.XII.
T. lis lino .»ski, Obrządek pogrzobowy ludności kultury pomorskiej...
: *• 79-81.
LBCH KRZYŻANIAK
Zlfi STUDIÓW NAD KUI/EURA POMORSKA V WIKLKOPOIBOB
V trakcie wcześniejszych studiów, prowadzonych przez autora nad kulturą pomorską w Wielkopolsce wyłoniła się potrzeba dysponowania odpowiednim opracowaniem typu klasyfikacyjnego tej kultury?
Dało się to szczególnie zauważyć w trakcie prób podejmowania studiów z zakresu stosunków osadniczy oh, genezy i charakteru tej kultury izp. Ta sytuacja skłoniła nas do podjęcia studiów nad typologią i chronologią kultury pomorskiej w Wielkopolsce, których rezultaty zamierzamy podać w skróconej formie w niniejszym opracowaniu.
W zakres tych studiów weszła klasyfikacja typologiozna oraz analiza rozprzestrzenienia i datowania materiałów źródłowych. Poczynania te pomyślane były jako punkt wyjścia dla dalszych badań nad zagadnieniem genezy oraz stosunków społeczno-gospodarczych kultury pomorskie j w Wielkopolsce. Brak dostatecznie ostrych kryteriów wyróżniania tzw. kultury grobów kloszowych /podkloszowyoh/, przede wszystkim w zakresie inwentarza grobowego, a także form grobów, skłonił do łącznego potraktowania znalezisk zwartych obu ty oh zespołów^. W rozważaniach uwzględniliśmy wszystkie pewne znaleziska zwarte kultury pomorskiej z obszaru województwa poznańskiego oraz powiatów i Inowrocław, Mogilno, Szubin i żnin. Obszar ten charakteryzuje się kilkoma elementami, które wydały się być sprzyjającymi dla naazyoh studiów: 1/ stanowi dość zwartą jednostkę fizjografieznąi 2/ w okresie poprzedzającym kulturę pomorską zajęty był przez jedną, dość zwartą kulturę - kulturę łużycką i 3/ jost stosunkowo równomiernie easobny w stanowiska kultury pomorskiej! najsłabsze zagęszozenie tych stanowisk wykazuje obszar byłego zaboru rosyjskiego .
Przedstawiając w skrócie zarys dziejów badań nad interesującym nas zagadnieniem należy stwierdzić, że brak do tej pory praoy-mono<