P1520738

-"

owce) albo do macicy (klacze, świnie). Spotkanie komórki jajowej z plemnikiem następuje w górnym odcinku jajowodu. Do miejsca zapłodnienia transportowane są zarówno gamety męskie, jak i żeńskie.

Po owulacji oocyt w stadium początkowym drugiego podziału mejotyczne-go dostąje się do jajowodu. Jest to możliwe, ponieważ wolny koniec krezki jąjowodowej (lejek jąjowodu) przylega do jajnika. Transport oocytu w jajowodzie (w kierunku macicy) zachodzi przy współudziale silnych skurczów mięśni ścian jajowodu i falujących ruchów rzęsek pokrywających nabłonek błony śluzowej. Ponadto błona śluzowa jajowodu wytwarza płynną wydzielinę, w której powstąją prądy wywołane ruchami rzęsek. Skurcze jajowodu, ruch rzęsek i wydzielanie śluzu są wywoływane przez wysoki poziom hormonów pęcherzykowych (szczególnie estrogenów). Zdolność do zapłodnienia komórki jajowej jest krótka. Komórka jajowa szybko się starzeje i po kilku (klacz) lub kilkunastu godzinach (przeżuwacze) jest już niezdolna do zapłodnienia. Jeśli komórka jajowa nie zostanie zapłodniona, następuje jej degeneracja, a następnie resorpcja.

Z nasienia do jajowodu dochodzą jedynie plemniki. Plazma nasienia jest zatrzymywana w macicy. Plemniki przechodzą przez drogi rodne macicy bardzo szybko, niektóre z nich po kilkunastu minutach docierają do jajowodu. Jednak, aby wystarczająca do zapłodnienia liczba plemników dotarła do górnego odcinka jajowodu, potrzeba kilku godzin. W dotarciu plemników do miejsca zapłodnienia uczestniczy wiele czynników. Najważniejsze są silne skurcze mięśniówki macicy, wywołane przez wysoki poziom estrogenów^ i oksytocynę wydzielaną pod wpływem bodźców związanych z kopulacją. Ruchy własne plemników oraz ruchy rzęsek nabłonka jajowodu mają też istotne znaczenie, zwłaszcza w przechodzeniu plemników przez cieśń jajowodu.

Całkowita liczba plemników wprowadzona do dróg rodnych samicy pod-czas kopulacji jest bardzo duża. Do miejsca zapłodnienia dociera ich tylko-kilkaset. Największa liczba plemników jest zatrzymywana w zagłębieniach szvik^lub w cieśnii

j

]

i

i

1

204