PwTiR111

220 Rozdział 8

oczekiwanych doznań estetycznych lub poznawczych, utrata przyjemności, czy naruszenie spokoju psychicznego, nie powinien być wtłaczany na siłę w pojęcie dobra osobistego. Generalnie trzeba podkreślić kształtowanie się szerokiego, wspólnotowego pojęcia szkody oraz odchodzenie od tradycyjnych poglądów w tym zakresie.

Trzecią przesłanką odpowiedzialności odszkodowawczej jest istnienie związku przyczynowego między zdarzeniem, z którym obowiązujące prawo łączy czyjś obowiązek odszkodowawczy, a szkodą doznaną przez poszkodowanego. K.c. uznaje, że taki związek istnieje tylko w zakresie normalnych następstw działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. Jest to wyrazem koncepcji tzw. przyczynowości adekwatnej, która obowiązek odszkodowawczy wiąże jedynie z typowym przebiegiem zjawisk. Nie stoi to na przeszkodzie, że czasem sama ustawa lub strony umowy mogą inaczej określić zakres skutków, za które będą ponosić odpowiedzialność cywilną.

ROZDZIAŁ

Umowy w turystyce i rekreacji

9.1. Rodzaje umów o świadczenie usług turystycznych

Szeroko rozumiane umowy o świadczenie usług turystycznych mogą odnosić się do wszystkich tego rodzaju usług. W konsekwencji takie umowy są zawierane przez bardzo różne podmioty, w szczególności przez przedsiębiorców turystycznych: organizatorów turystyki, pośredników turystycznych, przedsiębiorców hotelarskich, prowadzących kempingi i pola biwakowe, podmioty świadczące usługi przewodnickie, pilotarskie, gastronomiczne lub bankietowe, przewoźników i inne podmioty świadczące usługi transportowe, ale również przez podmioty świadczące usługi rekreacyjne, rozrywkowe lub inne usługi wykonywane na rzecz turystów lub odwiedzających.

Szczególne znaczenie mają umowy o świadczenie usług turystycznych zawierane przez organizatorów turystyki i pośredników turystycznych. Generalnie można odróżnić dwa podstawowe rodzaje tych umów. Jeden stanowią umowy o pakiet usług turystycznych, w odróżnieniu od umów o pojedyncze usługi turystyczne. Taki zestaw usług jest objęty jednym zobowiązaniem organizatora turystyki, co zgodne jest z ich jednolitym charakterem ekonomicznym oraz odpowiada takiemu właśnie całościowemu traktowaniu przez klientów świadczonych na ich rzecz usług. Tego typu umowa najczęściej jest określana mianem umowy o podróż, umowy o wycieczkę lub umowy o imprezę turystyczną. W tym podręczniku jest preferowany ten ostatni termin. Natomiast w ustawie o usługach turystycznych jest używane bardzo długie określenie „umowa o świadczenie usług turystycznych polegających na organizowaniu imprez turystycznych”. Zarazem w tej ustawie jest niezbyt konsekwentnie stosowany ogólny termin „umowa o świadczenie usług turystycznych”, który z reguły odnosi się do umów o organizowaniu imprez turystycznych, ale w przepisach ogólnych powołanej ustawy ma wyraźnie szerszy zakres, obejmując nim także umowy o pojedyncze usługi turystyczne. Te ostatnie mają obecnie mniejsze znaczenie praktyczne.