Podstawowe Kierunki Kształtowania Warunków Bezpieczeństwa Pracy i Eroonomii |
Podstawowe Kierunki Kształtowania Warunków Bezpieczeństwa Pracy i Eroonomii |
9001
Za prace bardzo ciężkie przyjmuje się prace, których wykonanie na 1 zmianę roboczą wymaga zużycia energii od ok. 8400 U dla mężczyzn i 5000 ki dla kobiet. Największe wartości wydatku energetycznego wykonywanych czynności wynoszą wtedy 40 -i* 50 kJ/min. Według norm fizjologicznych przyjmuje się. żc są to dopuszczalne granice obciążenia wysiłkiem fizycznym. Biorąc pod uwagę tylko metaboliczne konsekwencje, praca o takim wydatku energetycznym może nie mieć szkodliwych skutków jeżeli jest równomiernie rozłożona w czasie całej zmiany roboczej, a straty energetyczne są uzupełniane, może jednak powodować poważne dolegliwości i schorzenia układu raięśniowo-szkielctowcgo spowodowane urazami biomecbanicznymi. Wysiłek o wydatku energetycznym większym od podanych wartości może być podejmowany, nie powinien jednak trwać dłużej niż kilka minut w ciągu 1 zmiany roboczej.
Zgodnie z wykazem prac wzbronionych kobietom (Dz. U. 1985, nr 44, poz. 235 - obecnie nowelizowany), w Polsce wydatek energetyczny związany z dźwiganiem nic może przekroczyć 5000 KJ (1200 kcal) w czasie zmiany roboczej i 20 kJ/min w czynnościach dorywczych. Przypomnienie tego rozporządzenia wydaje się konieczne, często bowiem kobiety są zatrudniane na tych samych stanowiskach. na których pracują mężczyźni. Stawianie kobietom takich samych wymagań w zakresie pracy fizycznej jak mężczyznom, może doprowadzić do zmian zwyrodnieniowych układu mięśniowo-s/kiclctowcgo, spowodowanych przeciążeniem. W przepisach nie określono dla mężczyzn dozwolonych norm wydatku energetycznego, ale powszechnie przyjmuje się, że stała praca o wydatku powyżej 10000 kJ jest pracą bardzo ciężką mogącą prowadzić do ogólnego
wyczerpania, jeżeli zaniedba się uzupełniania strat energetycznych pożywnymi i kalorycznymi posiłkami oraz do trwałych zmian zwyrodnieniowych w układzie mięśniowo-szkieletowym.
Najlepszą metodą oceny wydatku energetycznego pracy jest obliczenie go na podstawie pomiarów wykonanych na stanowisku pracy. Metody pomiarów są oparte na zależnościach między natężeniem pracy dynamicznej i zużyciem energii na te prace a pochłanianiem tlenu z powietrza wdychanego.
Na lej zasadzie oparta jest metoda ISO 8996: 1990 Ergonomia. Determina-tion of metabolic heat produciion (Określanie metabolicznej produkcji ciepła i.
Do obliczania zawartości tlenu w powietrzu wydychanym była stosowana dawniej technika Douglasa, w której wydychane powietrze zbierano w specjalne worki, a następnie zawartość tlenu i dwutlenku węgla mierzono metodą Lloyd Haldena w laboratorium. Obliczano różnicę między ilością tlenu w powietrzu i tlenu wydychanego. Później stosowano liczniki gazowe Kofranyi-Michaeltsa, które mierzą objętość powietrza wydychanego i pozwalają na pobieranie z niego próbek, a następnie analizowanie ich w laboratorium (patrz rozdział 5.).
W ostatnich latach w laboratoryjnej i klinicznej aparaturze do pomiaru zawartości tlenu w powietrzu wydychanym, stosuje się czujniki tlenowe lub elektroniczne (np. Oxylog lub MMC-Mciabolic Mcasuroment Cart).
Najprostszą metodą, możliwą do zastosowania w praktyce przemysłowej, jest obliczanie wydatku energetycznego pracy z pomiaru wentylacji płuc, czyli objętości wydychanego powietrza w jednostce czasu, na podstawie równania:
£*0,21 *Vasm»