104 Środki dydaktyi/m
— komputery — adaptacyjne dydaktyczne maszyny mali matyczne, służące do komputeryzacji nauczania.
Środki pozwalają na atrakcyjne spotkanie uczniów z po znawanym materiałem nauczania. „Bogactwo i różnorodno^ środków technicznych powoduje, że dzięki ich wykorzystywa niu w toku lekcji unowocześnia się proces kształcenia, a struk tura lekcji zaczyna pod wpływem tych możliwości zmieniać się i doskonalić" 97.
Poziom rozwoju psychofizycznego dziecka w klasach I—III wymaga stosowania szerokiego asortymentu środków dydaktycznych w celu umożliwienia mu polisensorycznego poznawa nia rzeczywistości. Spełnią one swoją funkcję wtedy, gdy staną się źródłem wrażeń, spostrzeżeń, przeżyć. Środki te z kołu muszą być dostosowane do możliwości intelektualnych ucznia. Najlepsze są środki naturalne, takie jak: okazy przyrodnicze, kulturowe, pomoce należące do otoczenia przyrodniczego, społecznego itp.
Drugi rodzaj środków stanowią niektóre grupy środków technicznych, które tę rzeczywistość odtwarzają, tak aby mogła być przedmiotem zmysłowego poznania. Ukazują rzeczywistość za pomocą rysunku, obrazu, zdjęć, przeźroczy, filmu, nagrania na taśmie wideo itp.
Techniczne środki nauczania w wyniku rozwoju techniki stają się nowoczesne, wielofunkcyjne i ogólnie dostępne. Stosowanie ich skraca czas uczenia się dziecka i czyni ten proces atrakcyjnym.
W związku z metodą czynnościową, polegającą na organizowaniu uczenia się na drodze od czynności materialnych, konkretnych, do czynności schematycznych a potem abstrakcyjnych pojawiają się w nauczaniu początkowym materiały strukturalne, takie jak kolorowe liczby Cuisenaire'a, materiał logiczny Dienesa, geoplany, środki arytmetyczne Papy'ego. Jest to szczególny rodzaj środków, będących czymś pośrednim między środkami naturalnymi a schematycznymi. Pozwalają na wszechstronne,
w Pólturzycki ]., Dydaktyku dla nauczycieli..., op. cit., s. 247.
' ilościowe poznanie pojęcia, które uosabiają w swojej budowie lup. kolorowe liczby przedstawiają strukturę liczby i wszystkie |pj aspekty).
Duże walory dydaktyczne mają tzw. przyrządy składane, iilbo inaczej poliwalentne. Są to środki montowane (składane) • pojedynczych elementów umożliwiających konstruowanie wielu różnych przyrządów. Ten rodzaj środków dydaktycznych (poliwalentnych) jest szeroko stosowany w wielu krajach. Mogą być wykorzystywane do przedmiotu „technika". Charakter środ-I nw poliwalentnych mają wszelkiego rodzaju kolejki i inne
Schemat 4
1. NAGRANIA
- płyta gramofonowa
- taśma magnetofonowa
2. AUDYCJE
- radiowe
I PROJEKCJA STATYCZNA
n. przeźroczyste
- preźrocza na błonie zwojowej
- poj. przeźrocza
- foliogramy
- fazografy
b. nieprzeźroczyste -• rysunki
- fotografie
- ilustracje poligraficzne
2. PROJEKCJA DYNAMICZNA film 8 i 16 mm
- rysunki
- fotografie
- wycinane
ilustracje 7. folderów, czasopism, gazet itp.
1. OBRAZ NA EKRANIE
A DŹWIĘK PRZEZ GŁOŚNIK
- film 16 mm dźwiękowy
2. OBRAZ
Z KINESKOPU A DŹWIĘK W GŁOŚNIKU
- program emitowany przez TV
- taśma
magnetowidowa
3. OBRAZY ULTRADŹWIĘKOWE
- film (niemy) w połączeniu z nagraniem na taśmie magnetofonowej
- przeźrocza
w połączeniu z nagraniem na taśmie magnetofonowej
1. MASZYNY DYDAKTYCZNE a. programy do
do maszyn:
- uczących
- egzaminacyjnych
- repetycyjnych
- treningowych
2. KOMPUTERY
a. stacjonarne:
- dyskietki
- twardy dysk
- skaner
- mysz
b. przenośne:
- dyskietki
- twardy dysk