(O
Sprzęgło przenosi moment obrotowy M = — lub (wg wzoru liczbowego)
P 45
M = 9550— = 9550--= 2865 N-m
n 150
Obciążenie jednej śruby wynosi
Z tablicy 1.4 przyjmujemy kT— 120 MPa, kt ~ k, — 75 MPa. Ustalamy wymiary dla śrub: a) ciasno pasowanych:
= 1,13 as 9,78 mm
przyjmujemy średnicę trzpienia narażoną na ścinanie: cl — 10 mm oraz gwint śruby — M10;
b) luźno osadzonych w otworach:
obliczamy siłę osiową Q0, zakładając współczynnik pewności k = 0,8
uwzględniając moment skręcający przy dokręcaniu śrub, przyjmujemy j2z= 1,3j0o= 1,3-28 100 = 36 530 N Średnica rdzenia śruby wynosi
Dobieramy gwint śruby M24 (di = 20,752 mm).
Z porównania obliczeń wynika, że w przypadku śrub luźnych (przy jednakowym obciążeniu i materiale śrub) należy przyjąć znacznie większą ich średnicę niż śrub pasowanych. Zastosowanie śrub luźnych z lepszego materiału, np. ze stali 45 ulepszonej cieplnie, tylko nieznacznie wpływa na zmniejszenie ich wymiaru (do M20).
Projektowanie śrub. Wymiary śrub są ustalane na podstawie średnicy rdzenia, obliczonej wg omówionych wzorów wytrzymałościowych. Jako przekrój rdzenia przyjmuje się, oczywiście, najmniejszy przekrój śruby (np. w miejscu wyjścia gwintu i przejścia trzpienia w łeb śruby, w śrubach drążonych — po uwzględnieniu otworu). Zarówno wyjście gwintu, jak i przejście średnicy trzpienia w łeb śruby są karbami, wpływającymi na wytrzymałość zmęczeniową śruby. Kształt śrub należy tak projektować, aby uzyskiwana wytrzymałość na zmęczenie była jak największa.
137