488 13 Prądy i elektromagnetyczne momenty obrotowe maszyny.
U„ — napięcie znamionowe uzwojenia bzowego; 0fr — przepływ jednego bieguna w warunkach obciążenia znamionowego — p. 9.8.4; U, — napięcie magnetyczne w szczelinie podczas biegu jałowego przy napięciu znamionowym, wg zależności (9.39); R, — rezystancja uzwojenia twomika; Xd — reaktancja synchroniczna w osi podłużnej maszyny nienasyconej, wg zależności
(13.1c)
X4 — Xa4 + X„
przy czym: Xmd — reaktancja oddziaływania twomika wg wzoru (10.1 SOa); Xm — reaktancja rozproszeniowa uzwojenia twomika — p. 10.3.2; txK — kąt uwzględniający wpływ rezystancji R, wg zależności
(13. Id)
fi — kąt obciążenia wewnętrznego.
W obliczeniach maszyn o mocy większej niż ok. 10 kW można przyjąć R, = 0 i posłużyć się zależnością uproszczoną
(13-2)
Charakterystykę kątową maszyny o wirniku walcowym z uwzględnieniem stopnia nasycenia obwodu magnetycznego oblicza się wg wzoru
w którym: EJm — sem, która powstałaby pod wpływem znamionowego prądu wzbudzenia w maszynie z obwodem magnetycznym nasyconym przez strumień odpowiadający wypadkowej sem E„ obliczona wg wzoru
(13.3b)
oznaczenia —jak na rys. 13.1.
Prądy I/H oraz lfl oblicza się dzieląc odpowiednio przepływy 0f oraz efl, wyznaczone dla warunków obciążenia znamionowego w sposób przedstawiony na rys. 9.38, przez liczbę zwojów na jednym biegunie. Kąt natomiast
(13.3c)
przy czym Xix — reaktancja twomika w osi podłużnej z uwzględnieniem stopnia nasycenia obwodu magnetycznego obliczona wg wzoru
Xm = X^—+X„ (13.3d)
ac
oznaczenia — jak na rys. 13.1 oraz w zależności (13.1c).
Charakterystykę kątową maszyny o mocy większej niż ok. 10 kW można obliczać wg zależności uproszczonej, analogicznej do (13.2)
P » m ^ sin /? (13.4)
Charakterystykę kątową maszyny o biegunach jawnych bez uwzględniania wpływu stopnia nasycenia obwodu magnetycznego oblicza się wg wzoru
P = m
[E/sina*+sin (/J—a,,)]+
(13.5a)
w którym
(13.5b)
Aj A|
przy czym: Xv — reaktancja synchroniczna w osi poprzecznej wg wzoru
— reaktancja oddziaływania twomika w osi poprzecznej w stanie nienasyconym wg zależności (lO.lSOb); pozostałe oznaczenia — jak we wzorach (13.1).
Zwykle można przyjąć R, « 0, wówczas zależności (13.5) upraszczają się do postaci