W jaki sposób wyjaśnić owo podwójne działanie: antyreli-gijne i rewolucyjne w krajach katolickich, a raczej proreligijne i konserwatywne w krajach protestanckich?
Oto punkt widzenia wolnomularza:
"Gdy idzie o protestantyzm, który zamknąwszy się na grząskim terenie niewoli wobec litery księgi i pozbawiony ożywiającej dyscypliny pobudząjącej ducha do działania, podzielił się i rozczłonkował na słabe ugrupowania konfesyjne, to nie ma potrzeby upatrywać w nim większego znaczenia. Jedynie tak mocno zwarta organizacja katolicyzmu stanowi jeszcze aktywny element, zdolny zahamować formowanie się człowieka na drodze do emancypacji rodzaju ludzkiego. Oto czego nie powinniśmy zapominać... Wiedząc o przyjmowanej nieomylności papieża i Kościoła katolickiego, mason nie może być w żadnym wypadku jego zwolennikiem. Taki Kościół jest wyzwaniem rzuconym nie tylko społeczności masońskiej, ale nawet całej społeczności cywil izowanej..."167
Można zatem utrzymywać, że przynajmniej do pierwszej połowy XX wieku celem istotnym masonerii było zniszczenie katolicyzmu, "odkatolicyzowanie świata"'68.
Mając na uwadze "odkatolicyzowanie" świata, działanie masońskie na płaszczyźnie polityki będzie polegało na umocnieniu establishmentu protestanckiego i wykorzystaniu go dla zniszczenia albo osłabienia wszelkich form wpływu katolików.
"Dzisiaj otrzymujemy dowód, że zniszczenie ducha katolickiego nie wyczerpywało celów masonerii. Otóż po całkowitym
16 Wypowiedź wolnomularza Coąrarda w Bauhiltt* Leipzig 1874, cyt:, w 1. Ousset, Pour qu'Il rdgna, s. 200.
,M Wyrażenie użyte przez Piccolo Tigre (Mały Tygrys), żydowskiego agenta Wysokiej Wenty w liście /. 18 stycznia 1822 cyt. przez J. Crćtincau-Joly’cgo, UŚglisa romalne tnface de la Rivolution, t. II, s. 107.
6\