słow010

Ryc. I. Jan Potocki (1761-1815).

wicckicgo (1769-1827), Zoriana Dołęgi Chodakowskiego (1784-1825), autora planu badań nad Słowiańszczyznąpr7.cd chrześcijaństwem i jej jednotą, a także Adama Mickiewicza. Uprawiano je we Lwowie za sprawąm.in. AugustaBielowskic-go (1806-1876), w kontakcie z innymi Słowianami z monarchii habsburskiej. Prekursorem gałęzi wiedzy o języku i kulturze Słowian w Czechach stal się pod koniec XVIII w. Josef Dobrovsky (1753-1829). W Rosji Yasilij N. Tatiśćcv i Michaił V. Łomonosov już w połowic XVIII w. stworzyli podwaliny pod badania tej problematyki.

Szczególnie cenionym tematem badawczym stało się pierwotne prawo słowiańskie (Wacław A. Maciejowski). Analogicznie jak do wspólnoty językowej Słowian chciano doń dotrzeć wychodząc z różnej daty zapisu pomników prawa od Prawdy Ruskiej po statuty miast dalmatyńskich.

Problemów ctnogcnctycznych tylko dotykano, wypowiadając się za autochtonizmcm ludów słowiańskich w ich siedzibach historycznych, snując przypuszczenia co do ich praojczyzny, wywodząc uznawanych za lud słowiański Wcnedów z Azji Mniejszej.

Na kongresie słowiańskim w 1848 r. w Pradze Michaił A. Bakunin rzucił myśl federacji równouprawnionych, wolnych ludów słowiańskich. Pojawiły się cząstkowe programy jednoczenia, jak illiryzm, jugoslawizm, austro-slawizm. W Rosji carskiej rodził się panslawizm, postulujący jednoczenie Słowian pod berłem cara w potrójnej formule prawosławia, samodzierżawia i wiejskiego populizmu; od połowy XIX w. nabrał on cech wielkomocarstwowego nacjonalizmu. Wpływ pośredni tych poglądów bywał czytelny w zainteresowaniach uniwersyteckich i poza-uniwcrsytcckich, wśród których należy odnotować powszechne w wielu krajach zajęcie się tradycyjną kulturą ludową. Sumę dotychczasowej wiedzy zawarł Pavel J. Szafarik w „Starożytnościach słowiańskich" (1837).

Ostatnia ćwierć XIX w. upłynęła pod znakiem sejen-tyzmu i pozytywizmu, również w humanistyce, w tym także w renowacji warsztatu słowianoznawczego. Historycy i historycy literatury rozbudowywali swoje techniki crudycyjne