Zatrunienie pracownicze i niepracownicze (16)

[ J SfJDSCKI UNICU0RSYT0T TRZ6CIGGO (DICKU

Pracodawca pozostawał jednak h' błędzie - jeżeli wypłata wynagrodzenia przypada h’ dniu wolnym od pracy, wynagrodzenie wypłaca się dzień wcześniej. Nie ma przy tym znaczenia, czy dzień wolny należy się pracownikom z racji święta ustawowego czy tylko święta zakładowego.

Pracodawca nie może odmówić nam udostępnienia do wglądu dokumentacji, na podstawie której obliczono wysokość wynagrodzenia, o ile wystąpimy z takim żądaniem. Wypłata wynagrodzenia następuje w formie pieniężnej. Częściowe spełnienie wynagrodzenia w innej formie niż pieniężna (nigdy w całości) jest możliwe wyłącznie, jeśli

wynika to z układu zbiorowego lub ustawowych norm prawa pracy._

Uwagą; Pracodawca może przelewać nam wynagrodzenie na konto bankowe wyłącznie, jeśli wyrazimy na to pisemną zgodę albo jeśli możliwość taka wynika z układu zbiorowego. W przeciwnym razie wypłata odbywa się do rąk własnych pracownika.

1.3. Jakich potrąceń można dokonać z wynagrodzenia?

Z wynagrodzenia za pracę, bez konieczności uzyskiwania zgody pracownika, można potrącić wyłącznie:

•    alimenty egzekwowane na podstawie tytułu wykonawczego, czyli prawomocnego wyroku sądu przyznającego alimenty, opatrzonego klauzulą wykonalności,

•    należności inne niż alimenty, również egzekwowane na podstawie tytułów wykonawczych,

•    zaliczki, które wypłacił pracodawca,

•    kary pieniężne.

Uwaga: Potrąceń dokonuje się w podanej wyżej kolejności. Z wynagrodzenia za pracę wbrew woli pracownika nie można dokonywać żadnych innych potrąceń. Kwotę do potrącenia obliczamy z wynagrodzenia netto (po odliczeniu składki na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy).

Należności alimentacyjne można potrącać do wysokości 3/5 wynagrodzenia (pracownikowi po potrąceniu zostaje 2/5 wynagrodzenia). Potrącenia innych należności niż alimenty, egzekwowanych na podstawie tytułu wykonawczego, można dokonywać maksymalnie do 1/ 2 wynagrodzenia. Jeżeli razem z alimentami są egzekwowane inne należności, w sumie nie można potrącić więcej, niż 3/5 wynagrodzenia.

Jeżefi kwoty potrącane z wynagrodzenia nie wystarczają na zaspokojenie alimentów, wówczas w całości mogą podlegać zajęciu - nagroda z zakładowego funduszu nagród, dodatkowe wynagrodzenie roczne (trzynastka) oraz należności przysługujące z racji udziału w zysku.

Wolne od potrąceń są następujące kwoty (tzn„ że poniżej tej granicy nie można dokonać potrącenia):

•    minimalne wynagrodzenie za pracę, które od 1 stycznia 2011 r. wynosi 1.386 zł brutto - przy potrącaniu innych należności niż alimenty,

1

i [ | SfJDSCKI UNICDeRSyTST TRZ0CT0GO CO 10KU

•    75% minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu udzielonych pracownikowi zaliczek pieniężnych,

•    90% minimalnego wynagrodzenia - przy potrącaniu kar pieniężnych.

Ważne! Przy potrącaniu alimentów nie ma minimalnej kwoty wolnej od potrąceń, jedyną granicą jest tu wysokość 3/5 wynagrodzenia.

Przykład: Gwidon Słaby otrzymuje minimalne wynagrodzenie w kwocie 1.386 zł brutto (1.032 zł netto). Żona żąda od niego alimentów na dzieci w kwocie 800 zł. Ponieważ świadczenia alimentacyjne można potrącać do 3/5 wynagrodzenia, pracodawca potrąci 619,20 zł, zamiast zasądzonych 800 zł. Gwidon Słaby otrzyma wynagrodzenie wynoszące 412,80 zł.

Dla pracownika zatrudnionego w niepełnym wymiarze czasu pracy podane wyżej kwoty zmniejszą się proporcjonalnie do czasu pracy.

Pracodawca na wniosek wierzyciela, na podstawie przedłożonego przez niego tytułu wykonawczego, może dokonywać potrąceń na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych również z pominięciem postępowania egzekucyjnego za wyjątkiem wypadków, gdy:

•    świadczenia alimentacyjne mają być potrącane na rzecz kilku wierzycieli, a łączna suma, która może być potrącona, nie wystarcza na pełne pokrycie wszystkich należności alimentacyjnych,

•    wynagrodzenie za pracę zostało zajęte w trybie egzekucji sądowej lub administracyjnej._

Przykład: Bank wystąpił do Przedsiębiorstwa Budowlanego ZORZA o dokonywanie potrąceń z wynagrodzenia za pracę ich pracownika Klemensa Zadłużonego, załączając wyciąg z ksiąg bankowych oraz tytuł wykonawczy. Od 31 kwietnia 2008 r. do 10 marca 2010 r. pracodawca dokonywał na rzecz banku potrąceń w wysokości 3/5 wynagrodzenia za pracę. Pracodawca nie miał prawa dokonywać potrąceń z wynagrodzeniu Klemensa Zadłużonego na rzecz banku, ponieważ bez postępowania egzekucyjnego, na podstawie tytułu wykonawczego, można potrącać jedynie alimenty. Bank, dysponując tytułem wykonawczym, powinien wystąpić do komornika z wnioskiem o wszczęcie egzekucji przeciwko dłużnikowi. Komornik dokonałby wówczas zajęcia wynagrodzenia za pracę Klemensa Zadłużonego i dopiero na tej podstawie pracodawca mógłby dokonywać potrąceń. Wynagrodzenie mogłoby być potrącane jedynie do połowy wysokości, a nie jak żądał bank do 3/5.

Ważne! Pracodawca może potrącać inne należności niż wyżej wymienione wyłącznie po uzyskaniu pisemnej zgody pracownika.

2. Czas pracy

Czasem pracy jest czas, w którym jesteśmy do dyspozycji pracodawcy w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym do wykonywania pracy. Jeżeli pracujemy w

33