39718 Zatrunienie pracownicze i niepracownicze (25)

i

[ ] SFjDECKI UNiaKIKByTGT TRZECIEGO (DICKU

Przykład I: Anastazy Staranny, pracownik Przedsiębiorstwa Budowlano - Remontowego, dokonując - H’ ramach swoich obowiązków pracowniczych - remontu mieszkania Bronisławy Wymagającej, uszkodził ścianę na klatce schodowej bloku mieszkalnego. Spółdzielnia Mieszkaniowa wystąpiła do przedsiębiorstwa, w którym był zatrudniony Anastazy Staranny, o naprawienie szkody twierdząc, ie remont zniszczonej ściany wyniósł 7.500 zł. Przedsiębiorstwo Budowlano - Remontowe odmówiło jednak wypłaty odszkodowania argumentując, ie powództwo powinno być wytoczone przeciwko Anastazemu Starannemu.

Pracodawca nie ma racji - to on bowiem ponosi odpowiedzialność za pracownika i to na nim spoczywa obowiązek naprawienia szkody wyrządzonej przez pracownika. Spółdzielnia Mieszkaniowa słusznie wystąpiła z powództwem o odszkodowanie przeciwko Przedsiębiorstwu Budowlano - Remontowemu. Gdy pracodawca naprawi szkodę, będzie mu przysługiwało roszczenie zwrotne przeciwko Anastazemu Starannemu. W zależności od tego, czy pracownik zniszczył ścianę na klatce schodowej celowo czy nieumyślnie, pracodawca będzie mógł żądać zwrotu całości odszkodowania bądź odszkodowania ograniczonego maksymalnie do wysokości 3 - krotnego wynagrodzenia pracownika.

Przykład 2: Klementyna Spokojna zleciła remont mieszkania prywatnej firmie. Remont miał polegać na położeniu tynków i malowaniu ścian. Ma prośbę klientki pracownicy firmy dodatkowo, poza zawartą umową, dokonali przeróbki instalacji elektrycznej. Po zakończeniu remontu w mieszkaniu doszło do pożaru wskutek wadliwego połączenia przewodów elektrycznych. Klementyna Spokojna wystąpiła z jednym pozwem przeciwko właścicielowi firmy i pracownikom, którzy wykonywali remont, o zapłatę odszkodowania w kwocie 60.000 zł. Pozwani nie uznali powództwa.

Sąd oddali powództwo w stosunku do pracodawcy, zasądzi roszczenie należne powódce od pracowników, którzy wykonywali remont. Podjęli się oni bowiem przeróbki instalacji elektrycznej bez zgody, a nawet wiedzy pracodawcy, na własne ryzyko. Pracodawca nie może odpowiadać za szkody wyrządzone przez pracowników, którzy nie działali w ramach swoich obowiązków pracowniczych, nie wykonywali czynności na rzecz pracodawcy, ani przez niego zleconych.

5.2.3. Czy można obniżyć należne odszkodowanie?

Pracodawca i pracownik mogą zawrzeć porozumienie (ugodę) dotyczące wysokości odszkodowania, które pracownik będzie musiał zapłacić. Obniżenie odszkodowania może też nastąpić w drodze ugody sądowej lub orzeczenia sądu. Odszkodowanie można w ten sposób obniżyć do dowolnej wysokości. Pracodawca ustalając wysokość odszkodowania, winien rozważyć okoliczności powstania szkody, stosunek sprawcy do obowiązków pracowniczych, zakres jego przyczynienia się do powstania szkody itd.

Ważne! Pracodawca może potrącić odszkodowanie z wynagrodzenia pracownika tylko po uzyskaniu jego pisemnej zgody.

] J J sudecki uNitoeRsyTeT TRzecieco cumku

5..1. Odpowiedzialność pracownika za powierzone mienie

Pracownik odpowiada za mienie powierzone z obowiązkiem zwrotu lub wyliczenia niv w pełnej wysokości. Na wysokość odszkodowania nie ma wpływu umyślność czy nieumyślność jego zachowania.

Aby można było mówić o odpowiedzialności za mienie powierzone, muszą być spełnione następujące warunki:

•    pracownik otrzymał mienie z obowiązkiem zwrotu albo wyliczenia się (pieniądze, towar, służbowy telefon, odzież roboczą, itp.); powierzenie mienia przeważnie odbywa się poprzez dokonanie inwentaryzacji w obecności pracownika, co wynika z lak tu. że pracownik powinien mieć kontrolę nad majątkiem pracodawcy, za który będzie odpowiadał i zdawać sobie sprawę, z czego ma się później rozliczyć;

W nźne! Przeprowadzanie spisu towarów pod nieobecność pracownika, którego nic /uwiadomiono o terminie inwentaryzacji, w szczególności spisu z listy stanu iiuiga/ynii, a nie spisu z natury, skutkuje uznaniem takiej inwentaryzacji za nieprawidłową. Bez prawidłowo przeprowadzonej inwentaryzacji nie można mówić

0    powstaniu odpowiedzialności pracownika za mienie powierzone.

•    w mieniu pracodawcy powstała szkoda;

•    szkoda wynikła z przyczyn zależnych od pracownika;

•    istnieje związek przyczynowy pomiędzy zachowaniem pracownika a wyrządzoną szkodą.

hm ownik może uwolnić się od odpowiedzialności, jeżeli udowodni, że szkoda po-wsialii z przyczyn od niego niezależnych - może między innymi wykazać, że pracodawca nie zapewnił warunków umożliwiających zabezpieczenie powierzonego mienia, lip podporządkowanie pracownika kierownictwu nieuczciwego przełożonego może byi kwalifikowane jako niezapewnienie takich warunków.

W sytuacji, gdy pracodawca stworzył warunki zabezpieczenia powierzonego mienia (np pieniędzy w sklepie), ujawnienie niedoboru kasowego (tzw. manko) stanowi domniemanie winy i wyrządzenia szkody przez pracownika, który był odpowiedzialny za ochronę tego mienia. Pracownik musi udowodnić, że nie ponosi odpowiedzialności za powstały niedobór.

Pi m ównicy mogą również przyjąć wspólną odpowiedzialność materialną za powie-

1    /one im łącznie mienie z obowiązkiem wyliczenia się. Podstawą łącznego powie-i /t ma mienia jest umowa o współodpowiedzialności materialnej, zawarta na piśmie pi zez pracowników z pracodawcą. Pracownicy ponoszący wspólną odpowiedzialność iiiiiIci lalną odpowiadają w częściach określonych w umowie, jednak w razie ustalenia,

. koda w całości lub w części została spowodowana przez niektórych pracowników, i. alość szkody lub za stosownąjej część odpowiadają tylko sprawcy szkody.

Rozdział III. ZATRUDNIENIE NIEPRACOWNICZE

iiiiidnicnie pracownicze polega na świadczeniu pracy na podstawie umowy o pra-podlega przepisom kodeksu pracy oraz innym przepisom pracowniczym. Podstawą

51