]]]sgD0cKi UNicueRsyTeT TRzecieGo cuieKu
Pracownikowi za czas urlopu przysługuje wynagrodzenie, jakie by otrzymał, gdyby w tym czasie pracował. Szczegółowy sposób obliczania wynagrodzenia urlopowego i ekwiwalentu za niewykorzystany urlop podaje rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 8 stycznia 1997 r. w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia za czas urlopu oraz ekwiwalentu pieniężnego za urlop.
Przykład: Fabian Dokładny, pracownik spółki X, w dniu 1 lipca 2010 r. udał się nu 26 - dniowy urlop wypoczynkowy i domaga się od pracodawcy, aby przy ustaleniu wysokości wynagrodzenia za okres urlopu uwzględnił również wynagrodzenie za godziny nadliczbowe za okres od kwietnia 2010 r. do 30 czerwca 2010 r., nagrodę jubileuszową wypłaconą mu przez pracodawcę w dniu 30 czerwca 2010 r. i nagrodę Z zakładowego funduszu nagród wypłaconą 14 kwietnia 2010 r. Pracodawca mógł uwzględnić żądanie Fabiana Dokładnego tylko częściowo. Przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop nie uwzględnia się bowiem nagród jubileuszowych, nagród z zakładowego funduszu nagród, dodatkowego wynagrodzenia rocznego, należności przysługujących z tytułu udziału w zysku łub h’ nadwyżce bilansowej. Ustalając wynagrodzenie urlopowe Fabiana Dokładnego, pracodawca powinien wziąć jednak pod uwagę wynagrodzenie za pracę w godzinach nadliczbowych.
3.2. Urlop bezpłatny
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, stanowi on swoiste „zawieszenie” stosunku pracy. Przy udzielaniu urlopu bezpłatnego dłuższego niż 3 miesiące, strony mogą przewidzieć dopuszczalność odwołania pracownika z urlopu z ważnych przyczyn.
Ważne! Pracownik, który złożył wniosek o urlop bezpłatny, musi poczekać z jego rozpoczęciem na zgodę pracodawcy. W przeciwnym razie naraża się na odpowiedzialność za naruszenie obowiązków pracowniczych,'a nawet na rozwiązanie umowy o pracę z tego powodu.
Choroba pracownika w czasie trwania urlopu bezpłatnego nie powoduje wyłączenia czasu trwania choroby z okresu urlopowego (jak przy urlopie wypoczynkowym) i przedłużenia tego okresu o czas choroby.
Ważne! Pracodawca nie może, np. z powodu trudności ekonomicznych zakładu pracy, wysłać pracownika na przymusowy urlop bezpłatny. Udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego z inicjatywy zakładu pracy i bez wniosku pracownika jest bezskuteczne. Pracownikowi, który w okresie tak udzielonego urlopu bezpłatnego był niezdolny do pracy wskutek choroby, przysługuje zasiłek chorobowy.
[ I SffDeCKI UNKIK’I!SVT£-’T TRZ6CI0GO (JDI6KU
Przykład: Spółka X, zatrudniająca Narcyza Pięknego od 12 łat w pełnym wymiarze czasu pracy, wobec braku zamówień na wytwarzane produkty, skierowała całą załogę na okres od 1 lutego 2010 r. do 28 lutego 2010 r. na urlop bezpłatny, pomimo braku wniosków pracowników o taki urlop i ich gotowości do pracy. W okresie od 10 do 25 lutego 2010 r. Narcyz Piękny po raz pierwszy w tym roku był niezdolny do pracy. W związku z tym przedstawił pracodawcy zaświadczenie o niezdolności do pracy (L-4), a następnie wystąpił o udzielenie mu urlopu wypoczynkowego w naturze za 2010 r„ począwszy od 1 czerwca 2010 r„ zgodnie z planem urlopów.
Urlop bezpłatny, którego pracodawca udzielił całej załodze - w tym Narcyzowi Pięknemu, pomimo braku wniosków pracowników, jest bezskuteczny. W związku z tym Narcyzowi Pięknemu za czas choroby przypadającej w czasie tego przymusowego zwolnienia, przysługuje roszczenie o zapłatę wynagrodzenia chorobowego. Za 2010 r. należy mu się również cały urlop wypoczynkowy w wymiarze 26 dni. Nie podlega on obniżeniu za luty 2010 r., kiedy to Narcyz. Piękny, z wyłącznej woli pracodawcy, korzystał z urlopu bezpłatnego. Gdyby urlop bezpłatny został udzielony prawidłowo, na wniosek pracownika, urlop wypoczynkowy uległby obniżeniu za czas niewykonywania pracy w lutym (1/12 z 26 dni = 2,166 dni, tj. 3 dni). Wówczas Narcyzowi Pięknemu nie należałoby się również wynagrodzenie chorobowe z racji niezdolności do pracy przypadającej w czasie urlopu bezpłatnego.
4. Uprawnienia pracownicze związane z rodzicielstwem
Pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także w okresie urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że:
• zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy bez wypowiedzenia z jej winy i
• zakładowa organizacja związkowa reprezentująca pracownicę wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.
Zakaz wypowiedzenia umowy o pracę odnosi się do każdego rodzaju umowy o pracę. Wypowiedzenie może nastąpić na zasadzie wyjątku, i to po spełnieniu określonych warunków, tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy.
Ważne! Zakaz rozwiązania umowy o pracę nie obowiązuje w stosunku do kobiety zatrudnionej na okres próbny, który nie przekracza jednego miesiąca.
Umowa o pracę zawarta na czas określony lub na czas wykonania określonej pracy albo na okres próbny przekraczający jeden miesiąc, która uległaby rozwiązaniu po upływie trzeciego miesiąca ciąży, przedłuża się do dnia porodu, dzięki czemu pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński przez okres równy długości urlopu macierzyńskiego.
Ważne! Umowa o pracę zawarta w celu zastępstwa innego pracownika, której termin rozwiązania przypada po upływie trzeciego miesiąca ciąży, nie ulegnie przedłużeniu do dnia porodu.