image007 (45)

B. JAfmiiTko JfeMfawr aMne. Wimm 3007. ISBN 97S-83-60807-11-4. C by WAIP 200“

14 Od Autora

Również Czytelnik nic powinien zanadto się spieszyć. W każdym rozdziale zamieszczam tekst główny z przykładami, podsumowanie, wykaz pojęć, zbiór ćwiczeń, sporo zaleceń. Nie sądzę bowiem, by teorię kształcenia można było opanować bez własnej interpretacji odpowiedniego materiału. Tekst wskazuje kierunki poszukiwania materiału. O użyteczności ćwiczeń decyduje ich zbieżność z osobistym, niezależnym doświadczeniem Czytelnika, który może te ćwiczenia po swojemu urealnić. Inaczej bowiem niż w uczeniu się języków obcych, w kształceniu nauczycieli chodzi nie o poprawne mówienie i nie tylko o twórcze myślenie, lecz także, i przede wszystkim, o skuteczne działanie edukacyjne. A co może skłonić pedagoga do czerpania wiedzy o kształceniu z książek? Logika rozumowania, żywość przykładów i użyteczny wynik ćwiczeń. Za to wszystko odpowiada autor podręcznika, gdy pragnie wspomagać nauczycielski warsztat zawodowy.

Schematyczna konstrukcja podręcznika może razić humanistów. Ich poglądy bywają bliższe metodzie komunikacyjnej nauczania języka: przygodowej, emocjonalnej, aktywnej, względnie wolnej od reżimu pojęć. Dla tak wybrednych czytelników przeznaczam teksty umieszczone w ramkach, ilustrujące kolejne zagadnienia. To będą dzieje czworga uczniów i dwojga nauczycieli, powołanych do życia w Ocenianiu szkolnym bez tajemnic (2002a). Teraz poznamy ich bliżej. Mam nadzieję, że powiedzą nam więcej o istotnych prawidłowościach kształcenia, niż udaje się zamknąć w twierdzeniach ogólnych.

Taki sposób kierowania uwagą Czytelnika, przypominający seriale telewizyjne, wydaje mi się zgodny z duchem czasu. Mam poczucie, że lepiej objaśniam pojęcia i zjawiska, rejestrując wypowiedzi kilku stałych bohaterów wydarzeń szkolnych, niż gdybym sięgał po rozproszone, odrębne przykłady. Skąd pochodzą te postacie? Nie tylko z moich osobistych doświadczeń, lecz także z opowiadań nauczycieli, których wielu poznałem na uczelniach i na kursach, a w tym także z opowiadań mojej ?.ony, Ady. Naśladując Beniamina Blooma (1976, dedykacja), dziękuję więc „moim uczniom, którzy wciąż mnie uczą". Tak bywa, że szkolne zdarzenia krytyczne (Tripp, 1996), wywołujące głębokie zmiany, rysują się w naszej świadomości dopiero po wielu latach.

Praca w szkole to, w największym uproszczeniu, pomaganie uczniom w szukaniu ich samodzielnej odpowiedzi na trzy odwieczne pytania (Galloway, 1.1, s. 131):

1.    Czego warto się uczyć?

2.    Jak zorganizować uczenie się?

3.    Jak dowiedzieć się, co się umie?

Te pytania dzielą książkę na trzy części. Każda z nich ma dostarczyć sposobów znajdowania odpowiedzi na kolejne pytanie. Czytelnik, przyszły lub obecny nauczyciel, będzie zachęcany do wypróbowania tych odpowiedzi i do śmiałego

8 NbemifrisA Kat.rfa-me cJrcfw. WitKiwa 2007. ISBN 978.83-60807.114,« by WAIP2O07

Od Autcn 15

rozwijania własnego systemu kształcenia. W tym sensie podręcznik reprezentuje podejście systemowe.

Za rozbrajające motta dziękuję anonimowym przedszkolakom i Redakcji Edukacyjnej Radia Kielce, która je odnotowała. Za rysunki ozdabiające książkę sarkastycznym humorem jestem wdzięczny studentom Uniwersytetu Gdańskiego. Klemensowi Stróżyńskiemu dziękuję za wyrażenie zgody na zapożyczenie kilku znakomitych literackich miniatur. Autorów znaczniejszych wydarzeń i poglądów pojawiających się w tekście staram się nie pominąć w przypisach.

Bolesław Niemierko Alicante, lipiec 2004

www.waip.com.pl