z oczekiwaniem trudności w wykonaniu stojących przed nami zadań, lecz przede wszystkim pojawia się, gdy narażamy organizm na silne i długotrwałe napięcie. Jednak ostatecznie zasadnicza różnica pomiędzy negatywnym i pozytywnym stresem leży w naszym indywidualnym sposobie reakcji na napięcia. To, co jednej osobie może się wydać inspirującym wyzwaniem, druga odebrać może jako zagrożenie.
Zjawisko stresu składa się z dwóch czynników: ze stresorów oraz z reakcji stresowych. Przez stresory rozumiemy warunki wywołujące reakcje stresowe, które
z kolei dzielimy na różne typy: reakcje fizjologiczne, emocjonalne, związane z zachowaniem i społeczne. Oba te czynniki, to znaczy zarówno stresory, jak i reakcje stresowe, nie mogą być rozpatrywane oddzielnie, jako że są odmiennymi aspektami jednego i tego samego procesu.
Naukowcom udało wyodrębnić około 1400 różnorakich zmian w organizmie, tak fizjologicznych, jak i biochemicznych, których powstawanie można przypisać działaniu stresu.
Z przyczyny wszelkiego rodzaju stresorów, czyli bezpośrednich powodów stresu, organizm zostaje postawiony w stan alarmu objawiającego się właśnie wyzwalaniem reakcji stresowych. Utrzymywanie się takiej sytuacji przez dłuższy czas prowadzić może do nadwerężenia wytrzymałości ustroju, co z kolei może być przyczyną powstawania różnego typu chorób . To, do jakiej choroby może dojść, zależy od wielu okoliczności. Ten sam rodzaj napięcia u jednej osoby wywołać może wrzody żołądka, u drugiej podwyższone ciśnienia, u trzeciej być przyczyną zawału, natomiast czwarta może go w ogóle nie odczuć.
jest wiele chorób, których występowanie łączy się ze ■ liesem. Należą do nich na przykład: zawał serca, podwyższone ciśnienie, migrena, bóle karku i kręgosłupa, ból głowy wywołany napięciem, astma, wrzody żołądka, egzema itd.
Również stres wywołany sytuacjami związanymi z na-
II ką może się objawiać na różne sposoby. Dlatego też ważne jest, żeby nauczyć się spostrzegać i określać reakcje ■.wojego organizmu na napięcie. Wielokrotnie cierpimy / powodu symptomów wywołanych stresem, nie rozu-
III iejąc charakteru reakcji, które je wywołują. Jednocześnie
95