img058 (33)

58

Liczbę N wyznacza się drogą dodatkowych pomiarów odległości 1, wykonywanych przy użyciu tzw. pomocniczych częstotliwości wzorcowych, Eartość k wyznacza się drogą pomiaru bazy o znane j długości,

Zo względu na rodzaj przesyłanych sygnałów dalmierze ciek.tremagnetyczne można podzielić na dwie grupy: dalmierze radiowe i dalmierze świetlna. Spośród dalmierzy radiowych na czołową pozycję wysuwają się dalmierze mikrofalowe, ze względu na wyacką dokładność, nieduże wymiary, małą wagę i małe zużycie nocy. Nazywają aię różnie, ap. telluronetr, ćistooat lub telemetr.

7?. dalmierzach mikrofalowych .etosujo się fale nośne centymetrowe o długościach X w zakresie 0,8 cdi X < 10 cm.

Ealmierz mikrofalowy składa się z dwóch stacji: głównej, emitującej fale elektromagnetyczne, i pomocniczej (odzewowej), która odbiera i re~ tiansultuje falo. Stacje są ustawiana na punktach końcowych mierzonego odcinka. Pomiar odległości polega na pośrednim wyznaczeniu czasu przebiegu fuli elektromagnetycznej od stacji głównej do pomocniczej i z powrotem. Przy pomiarze czasu ma tu zastoaowaaie kombinacja metod impulsowej i fazowej, podczas gdy pomiary dalmierzami radarowymi wykonujemy jedną z tych metod. Odczyty w dalmierzach mikrofalowych otrzymuje się z lampy oscyloskopowej, a w nowszych typach są podawane one od razu w metrach na licznikach cyfrowych. Zasięg dalmierzy mikrofalowych wynosi od kilkudziesięciu metrów do 50 km. bredni błąd pojedynozego spostrzeżenia (błąd •standardowy) pomiaru odległości 1 jest podav7any dla dalmierzy mikrofalowych w postaci następującego wzoru;

m₁ = - (a + b 10"⁶ 1)    (41)

gdzie: a wynosi od 1 do 5 cm, b - współczynnik (od 3 do 16), 1 - długość

mierzonego odcinka w cm.

Ze wzoru (41) wynika, że błąd w małym stopniu zależy od długości mierzonego odcinka i dlatego błąd względny pomiaru jest tym większy, Im krótsze są odległości (waha się od 1 : 10 000 do 1 : 200 000).

Dalmierze świetlna można podzielić na dwie grupy: dalmierze interferencyjne i dalmierze elektrooptyczne działająca na zasadzie pośredniego pomiaru czasu przebiegu światła. Jakc fale nośne aa ją tu zastosowanie: w grapie pierwszej - fale świetlne widzialne o długościach około 0,5 w grupie drugiej - światło y/idzialne (około 0,5 p) i podczerwień bliska (0,6 - 1,0 p).

Rozszerzenie pomiarów świetlnych u geodezji nastąpiło po skonstruowaniu dalmierzy elektrooptycznych, v których zastosowano modulację natężenia strumienia świetlnego. Wytwarzane obecnie dalmierze elektrooptyczne są dalmierzami fazowymi.

Komplet dalmierzy składa się z aparatury nadawczo-odbiorczej ustawia-