img088 (26)

świadczy trudna do opanowania aktywność lub nadmierne spowolnienie, a także szybkie przechodzenie z jednego stanu w drugi. W skrajnych przypadkach u dzieci hiperaktywnych wymagana jest stała kontrola kogoś dorosłego, natomiast u dzieci nadmiernie zahamowanych dorosły musi zachęcać dziecko do podjęcia jakiejkolwiek aktywności.

XIV.    Poziom i harmonijność rozwoju intelektualnego

Oceniamy, czy umiejętności dziecka są równomiernie zahamowane, czy może dziecko w jakiś dziedzinach funkcjonuje normalnie. O poważnych zaburzeniach w' tym obszarze mówimy, gdy dziecko o niższym niż przeciętna funkcjonowaniu intelektualnym, przejawia niezwykłe umiejętności (np. w liczeniu, ma talent muzyczny).

XV.    Ogólne wrażenie

SubiektywTie wrażenie, jakie odnosi osoba oceniająca dziecko według wszystkich 14 skal.

Oceny w poszczególnych podskalach CARS wynoszą od 1 do 4 punktów.

1    — oznacza zachowanie w normie,

2    — zachowanie lekko zaburzone,

3    — umiarkowanie zaburzone,

4    — znacznie zaburzone.

Wynik ogólny stanowi suma punktów z 15 podskal.

Wynik ogólny:

15-29,5 — wskazuje na brak autyzmu,

30-36,5 — autyzm lekki - umiarkowany,

37-60 — autyzm znaczny.

W przeprowadzonych badaniach własnych analizowano wynik w poszczególnych skalach CARS oraz wynik ogólny.

A. 2.6. PEP-R — Psychoeducational Profile Revised (Profil Psychocdukacyjny) E. Schoplera,

R. Reichlera, A. Bashford

Profil Psychoedukacyjny (PEP-R) zawierający 174 zadania, ocenia poziom rozwoju w 7 sferach Skali Rozwoju (naśladowanie, percepcja, motoryka mała, motoryka duża, koordynacja wzrokowo-ruchowa, komunikacja, mowa czynna).

Umożliwia również określenie zaburzeń zachowania (Skala Zachowań). Wyniki uzyskane w teście PEP-R wykorzystywane są do konstruowania indywidualnych planów nauczania.

Pierwsza wersja Profilu Psychoedukacyjnego została opracowana na Uniwersytecie Północnej Karoliny w latach 1971-76. Obecny poprawiony PEP-R z 1990 r., wydany w Polsce w 1995 r., obok Childhood Autism Rating Scalę (CARS) i AAPEP (Adolescent and Adult Psychoeducational Profile)Jest głównym narzędziem diagnostycznym wykorzystywanym w modelu TEACCH oraz innych programach terapeutycznych, stosowanych wobec osób autystycznych.

Opracowując PEP-R, przebadano 420 dzieci w normie, w wieku od jednego roku do siedmiu lat. Badania prowadzono między innymi w przedszkolach i szkołach podstawowych. Na podstawie zgromadzonych danych można było określić wiek, w jakim dzieci o prawidłowym rozwoju zaliczają określoną liczbę zadań w poszczególnych sferach rozwoju (każdemu zadaniu przyporządkowano określony poziom wnękowy, na którym co najmniej 80% dzieci prawidłowo rozwiniętych zaliczyło zadanie).

Rzetelność testu PEP-R określona została wskaźnikiem stopnia podobieństwa ocen dokonywanych przez różne osoby w sferach dotyczących rozwoju. Zbieżność ocen wynosiła 92%, co wskazuje na duży stopień podobieństwa obserwacji poczynionych przez różne osoby badające, posługujące się PEP-R. (Schopler i in. 1995). Trafność treściowa Skali Zachowań w PEP-R jest ściśle związana z trafnością Childhood Autism Rating Scalę. Natomiast trafność Skali Rozwoju można wykazać, porównując zbieżność ocen w tej skali z wynikami w' innych testach.

Tab. 11. Porówmanie ilorazu rozwoju PEP-R z wynikami testów inteligencji (Schopler, 1995, s. 129)

Test	r
Skala Merrill-Palmer	0,85
Skala Dojrzałości Społecznej Doiła	0,84
Skala Rozwoju Niemowląt Bayley	0,77
Obrazkowy Test Słownictwa Peabody’ego	0,71
Skala Inteligencji dla Dzieci Test Inteligenci Wechslera dla dzieci wieku szkolnym i przedszkolnym	0,42
Międzynarodowy Test Wykonawczy l.eitera	0,21

l'M)