img095

I

do dalszego chowu wystarczająca jest ilość ok 250 kg mleka lub pójła przygoto- | wanego z preparatów mlekozastępczych, np. PRIMOLAK, EKOLAK (Dolpasz). rozcieńczonych wodą w proporcji 1 : 8 Ta ilość powinna być skarmiana w ciągu J około 10 tygodni życia. Mo2na ograniczyć ilość mleka pełnego do około 150 kę i uzupełnić je około 250 kg mleka chudego z dodatkiem koncentratu witaminowo -antybiotykowego dla cieląt, np. POLFAMIX. CJ Komplet (Basf) lub DOLBOWI'1 (Dolpasz).

W okresie pojenia mlekiem lub preparatami mlekozastępczymi należy ciel( tom zapewnić stały dostęp do wody, która jest niezbędna do prawidłowego przj biegu funkcji trawiennych i metabolicznych oraz normalnego pobrania pasz stałych. Zaobserwowano, ze trzymiesięczne cielę wypija ok. 15 litrów wody dziennie

Okres żywienia wyłącznie paszami stałymi. Powyższy okres rozpoczyna się w zależności od przyjętego systemu żywienia mlekiem między 8 a 12 tyg. życia Przyrost masy ciała, apetyt i 2erność cieląt oraz pojemność żwacza zależą od rodzaju pobieranych pasz stałych (jakość paszy i jej smak, forma fizyczna i stopień rozdrobnienia). Im wcześniej cielęta rozpoczną pobieranie pasz stałych, tym; wcześniej rozwiną się przedźołądki (aspekt fizjologiczny) i szybciej będzie możr zakończyć etap pojenia mlekiem (aspekt ekonomiczny).    -■

Pojemność przed2ołądków (żwacz. czepiec, księgi) zwiększa się szybciej, gdy cielę otrzymuje więcej pasz objętościowych niz treściwych, natomiast pasze tre-. ściwe zapewniają wyższe przyrosty masy ciała Pasze objętościowe (siano łąko-] we bardzo dobrej jakości, marchew pastewna, zielonki) oraz mieszanki treściwe (C - J) podaje się cielętom do woli od 3 tygodnia 2ycia w celu szybszego przej-1 ścia na “żwaczowy system żywienia" Oczywiście, wprowadzanie tych pasz powinno odbywać się stopniowo. Doskonałe rezultaty daje pastwiskowanie cielć począwszy od drugiego miesiąca życia.

Cielęta wcześnie przyuczone do pobierania pasz objętościowych, juz jako półroczne mogą zjadać ok 12 kg objętościowych soczystych. 1 kg siana i 2 kg mieszanki treściwej. Młodzież prawidłowo odchowana w wieku 4 mieś. powinna osiągnąć masę ciała ok. 100 kg, w wieku 6 mieś. - ok. 150 kg, a jednoroczna jałówka powinna osiągnąć w przybliżeniu połowę masy ciała dorosłej krowy. Najlepszym przejawem prawidłowego żywienia i utrzymania jałówek jest ich zdrowie i dobra kondycja hodowlana.

Jałówki powinny przebywać - latem na pastwisku, a pozostałe 6-7 miesięcy w roku - w pomieszczeniach. 2ywi się je koszonymi zielonkami (późnym latem i na jesieni), sianem (1-2 kg dziennie), słomą, suszonymi wysłodkami i paszami tre- | ściwymi (do 2 kg dziennie na szt). Cielne jałówki otrzymują dodatkowo pasze treściwe (1,0-1.5 kg) i siano. Oprócz odpowiednich mieszanek mineralno- j -witaminowych w ilości około 20 g na 100 kg masy ciała (o stosunku Ca:P jak 2:1) należy zapewnić zwierzętom sól w postaci lizawek, np Lisol, a także stały dostęp do czystej wody

W wychowie młodego bydła dąży się do skrócenia bezproduktywnego utrzymania jałówek z równoczesnym ich przygotowaniem do możliwości wysokiej pro

dukcji mlecznej już po pierwszym wycieleniu Liczne badania wykazały, że dobrze odchowane jałowice zacielone w wieku 15 mieś. me ustępują pod względem wydajności mlecznej jałówkom zapłodnionym po ukończeniu 18 miesięcy życia. W tym okresie należy jałówki żywić tak, aby po wycieleniu w wieku 2 lat uzyskały masę ciała około 520-550 kg. Opóźnienie terminu wycielenia pierwiastki (powyżej 2 lat) nie powoduje wzrostu wydajności mleka, a jedynie zwiększa koszty wy-: chowu.

•ł Wymienić i omówić systemy wychowu cieląt i młodzieży.

Stosowane w praktyce hodowlanej systemy wychowu cieląt różnią się między ;*obą ilością skarmianego mleka lub preparatów mlekozastępczych, długością -•kresu odpajania mlekiem oraz sposobem żywienia i utrzymania zwierząt

Wyróżnia się m in odchów na mleku pełnym, odchów na ograniczonych dawkach mleka, odchów na preparatach mlekozastępczych. odchów przy skróconym nkresie pojenia mlekiem oraz odchów cieląt przy krowach - mamkach System _; mamek naturalnych oceniany jest jako dobry i ekonomiczny, ale trudny ze względów ekonomicznych. Na mamki kieruje się m in. krowy o niższej mleczności.

^! płodności oraz niewłaściwej budowie wymienia.

Dla cieląt po okresie odpajania siarą stosuje się odchów w kojcach indywidu--niiych lub grupowych, zarówno bezściołowych, jak ścielonych słomą. Najbardziej dostosowanym do fizjologicznych potrzeb młodych zwierząt jest wychów w kojcach grupowych, podzielonych na dwie części: żywieniową i legowiskową. Zaleca ¹ nlę stosowanie wychowu z głęboką ściółką na podłodze litej Innym rozwiązaniem l< *.t zastosowanie podłogi rusztowej ponad kanałami z wygarniaczem gnojowicy.

Optymalnym rozwiązaniem przy wychowie młodego bydła jest zastosowanie, oferowanych przez Firmę Alfa Laval Agri, automatycznych stacji odpajania cieląt i ływienia paszami treściwymi, pracujących w systemie ALPRO. Procesor ALPRO umożliwia włączenie danych o cielętach do zbioru informacji o żywieniu, mleczności i hodowli całego stada w oborze. Zwierzęta mają na szyjach zawieszone nUiktroniczne identyfikatory, po których komputer rozpoznaje cielę i dawkuje por-i |ę mleka (pójła) według zaprogramowanych wcześniej przez hodowcę wskazówek. Stacje odpajania cieląt preparatami mlekozastępczymi automatycznie miewają preparat z wodą Inne wersje tej stacji mogą podawać również świeże lub kwaśne mleko. Cielęta zawsze otrzymują pójło mleczne o odpowiedniej koncen-Iracji. temperaturze, w małych dawkach przez cały dzień. Stacje żywieniowe umożliwiają grupowy odchów cieląt od drugiego tygodnia życia, przy zindywidualizowanym żywieniu zwierząt w różnym wieku i w różnych typach odchowu (hodowla, opasanie); dzięki nim cielęta stopniowo przemieniają się w prze2uwacze, unikając problemów zdrowotnych i nieprawidłowych przyrostów.

fi Ustalić przeciętną wielkość dziennej dawki mleka znormalizowanego na 2%

tłuszczu dla grupy 20 szt cieląt w wieku 3 tyg

124